Najpiękniejsze rośliny ogrodów skalnych - BAZA

[Janusz100]

FIRLETKA POSZARPANA Odmiana karłowa Lychnis flos-cuculi "Nana" Syn. Silene flos-cuculi, Agrostemna flos-cuculi , Firletka łąkowa.

"Nana"

Niska bylina kłączowa o pokroju wzniesionym i ozdobnych kwiatach. Jedna z piękniejszych roślin polskich trzcinowisk. Tworzy przyziemne, wypukłe poduszki. Roślina rodzima.
Ma kłącza z licznymi korzeniami przybyszowymi, z których wyrastają pędy boczne. Łodyga owłosiona, pojedyncza, wyprostowana, nierozgałęziona lub widlasto rozgałęziona, górą czerwonawo przebarwiona. Tworzy kępki odziomkowych liści. Liście odziomkowe są krótkoogonkowe, łopatkowate, owłosione, długie, o sinozielonej barwie, matowe. Liście łodygowe są lancetowate, siedzące, naprzeciwległe. Kwiaty osadzone na 10cm, nieregularnie rozłożonych łodyżkach. Kwiaty pięciopłatkowe, średnicy 2 - 4 cm, przypominają dzwoneczki, różowo karminowe, zebrane w lużną wielokwiatową wierzchotkę. Płatki postrzępione, głęboko rozcięte na 4 wąskie łatki, z których dwie są dłuższe. Kwitnie ponad miesiąc. Samosiew. Ziele rośliny w większych ilościach jest trujące.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Tylko odmiana ?Nana?, typ jest zbyt wysoki. Polecana przez 9/ 53/.
T-2. Łatwa w uprawie. 

Wysokość 10-15 cm
Szerokość 5-15 cm
Kwitnie V-VI(VIII)
Kolor różowokarminowy (biały, różowy)
Mrozoodporność USDA 6 

Rośnie na podmokłych, wilgotnych wiosną łąkach nizinnych i podgórskich, na pastwiskach, wzdłuż dróg, na niskich torfowiskach, moczarach, bagnach, mokradłach, w zaroślach i podmokłych lasach, latem obsychających na wysokości do 1600 m.npm. Występuje masowo, tworzy łany. Roślina wskażnikowa zasięgu rozlewisk rzecznych.
Występowanie Europa od Wielkiej Brytanii i Hiszpanii do Azji (Zakaukazie, Syberia Zachodnia i Wschodnia). W całej Polsce - roślina pospolita, w górach w niższych położeniach do 600 m.npm
Stanowisko umiarkowanie słoneczne ? w południe osłonięte 53/ do półcienistego, stale umiarkowanie wilgotne, ciepłe. Tolerancyjna na wystawę słoneczną, na stanowisku słonecznym obficiej kwitnie.
Gleba normalna, przepuszczalna, średnio zwięzła, cięższa, gliniasto piaszczysto ilasta, próchnicza, umiarkowanie żyzna do żyznej, lekko kwaśna. 
Podłoże : 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż + torf kwaśny
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf kwaśny 4 : 1 : 2 : 4 + drenaż
Toleruje przeciętną ogrodową.
Odczyn pH 6,1-7,5 lekko kwaśny, obojętny. Wg. Jelitto 5,8-6,8 lekko kwaśny
Wymagania Podlewać okazjonalnie gdy sucho. Przekwitłe kwiaty ścinać. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział jesienią lub wczesna wiosną. Sadzonkowanie wiosną. Siew jesienią lub wiosną bezpośrednio po zbiorze. Metoda siewu 2.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych, ogrodów naturalistycznych, ogrodów bagiennych i na rabaty bylinowe, nad brzegi oczek wodnych. Ładnie wygląda w dużych grupach.
Roślina lecznicza używana była w medycynie ludowej. Używana była z uwagi na zawarte saponiny, do prania, mycia włosów itp. Roślina miododajna.
Odmiany
"Nana" Karłowa odmiana o różowych kwiatach.
"Nana Alba" Kwiaty białe.
Etymologia Nazwa "Lychnis" jak przy Lychnis alpina.
Nazwa gatunku "flos-cuculi" od słów "flos" = kwiat i "cuculus" = kukułka : kwiat kukułki , bo kwitnie w sezonie śpiewu godowego kukułek tj. w V-VI

[Janusz100]

FIRLETKA JOWISZOWA Lychnis flos-jovis
syn. Silene flos-jovis, F.Jowisza, Agrostemna flos-jovis

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Niska, górska bylina o pokroju wzniesionym, zwartym i ozdobnych kwiatach. Tworzy kępy. Roślina zadarniająca o zakrywających podłoże liściach. 
Łodygi wyprostowane, nierozgałęzione, srebrzyście, biało owłosione. Liście wełniście owłosione, szarozielone, dolne, odziomkowe łopatkowate tworzą rozety, łodygowe - mniejsze, lancetowate. Ponad liście wyrastają niewielkie wierzchotki po 4-10 jasnoróżowych kwiatów na szczycie łodygi. Kwiaty średnicy 2 - 3 cm, są pięciopłatkowe, głęboko wcięte na szczycie każdego płatka. Rośnie szybko. Roślina długowieczna do 10 lat.

Ocena * * AGM 2002 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Tylko odmiany niskie. Polecana przez 25/ 33/ i 53/.
T-2. Łatwa w uprawie.

Wysokość 25-30 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie (V) VI-VII
Kolor jasnoróżowy (białe, karminowe)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na górskich murawach, łąkach i pastwiskach na jasnych polanach, obrzeżach lasów na glebach ubogich w wapń na wysokości 1000-2400 m.npm.
Występowanie Alpy Południowe i Zachodnie, Apeniny.
Stanowisko bardzo słoneczne ? wystawa południowa lub zachodnia 53/ do półcienistego, umiarkowanie wilgotne, ciepłe. W półcieniu rośnie wyższa i bardziej rzadka. Nie lubi dużej wilgoci w glebie. Toleruje suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto ilasta, próchniczo żwirowo, kamienista, przeciętna. 
Podłoże :
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf kwaśny 4 : 1 : 2 : 4 + drenaż
Toleruje przeciętną ogrodową. Nie znosi gleb gliniastych, ciężkich.
Odczyn pH 6,1 - 7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Na glebach zasadowych liście żółkną i zamierają.
Wymagania Przekwitłe kwiaty ścinać. Nie nawozić nawozem mineralnym tylko wiosną kompostować. Zimą sucho. Zimą okrywać - w Polsce przemarza.
Rozmnażanie Podział jesienią lub wczesna wiosną. Sadzonkowanie wiosną 
i wczesną jesienią. Siew wczesną wiosną. Metoda siewu 1.(stratyfikacja)
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, żwirowych, wrzosowiskowych, na skarpy, na rabaty bylinowe, obwódki i do pojemników. Ładnie wygląda w grupach.
Kwiaty nadają sie na kwiat cięty.
Roślina chroniona we Włoszech i Szwajcarii.
Odmiany niskie
"Nana Peggy" 25 cm V-VII Kwiaty różowoczerwone
"Nana" 25 cm Kwiaty jasnoróżowe
Etymologia Nazwa "Lychnis" jak przy Lychnis alpina.
Nazwa gatunku "flos-jovis" od słów "flos"= kwiat i "jovis" = Jowisz w mitologii greckiej, bóg nieba, ojciec wszystkich bogów : kwiat Jowisza.

[Janusz100]

TOJEŚĆ ROZESŁANA Lysimachia nummularia
Syn.L. repens, Pieniężnik.

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Niska bylina leśna, okrywowa o pokroju płaskim, ozdobna z uwagi na ulistnienie, kwiaty i pokrój . Roślina płożąca. Roślina rodzima.
Pędy czterokanciaste, czerwonawe, długości do 50 cm, gęsto ulistnione na całej długości, ścielą się i zakorzeniają w podłożu. Tworzy rozległe niskie kobierce i nawisy na kamieniach. Liście na bardzo krótkich ogonkach, okrągłe, jajowate, tępe, jasnozielone, naprzeciwległe, ułożone w pary. Kwiaty pięciopłatkowe, delikatne, gwiazdkowate, ciemnożółte z czerwonymi kropkami w środku, kubeczkowe osadzone pojedynczo lub po 2 w kątach liści na krótkich szypułkach.1/ Kwiaty średnicy 1,5 cm mają miły zapach. Kwitnie długo. Rośnie silnie. Gatunek ekspansywny. Może rosnąć pod wodą, ale wtedy nie zakwita. 

Ocena *Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 2/ 3/ 31/. Ładniejsza od typu jest odmiana ?Aurea? polecana przez 9/ i 33/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie. ...?Roślina jest niewybredna?? 31/

Wysokość 5-10 cm
Szerokość 50-70 cm
Kwitnie VI-VII (VIII)
Kolor żółty
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na podmokłych stanowiskach nizinnych, na łąkach, w rowach, na brzegach wód, w wilgotnych lasach i zaroślach na wysokości do 1800 m.npm.
Występowanie Europa od Wielkiej Brytani i Hiszpanii do Szwecji i Północnej Grecji, Azja Zachodnia, Turcja, Kaukaz. Polska - pospolita na niżu i w niższych położeniach górskich.
Stanowisko półcieniste do cienistego, stale wilgotne nawet podmokłe. W miejscach stale wilgotnych znosi pełne nasłonecznienie. ( "Aurea" w cieniu jest intensywnie zielono wybarwiona w słońcu złotozielona).
Gleba normalna, średnio zwięzła, cięższa gliniasto piaszczysto ilasta, próchnicza, liściasta, uboga do przeciętnie żyznej. W miejscach suchych liście zasychają, w przypadku silnego nasłonecznienia liście bieleją a potem zasychaja.
Podłoże : 
- ziemia darniowa :ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa :piasek gruboziarnisty : torf odkwaszony 4 : 1 : 2 : 4 
Roślina tolerancyjna na typ gleby - może być przeciętna ogrodowa.
Odczyn pH 6,1-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy 2/. Wg.9/ -obojętny. Wg.1
Wymagania Sadzić w miejscach oddzielonych od innych roślin np.kamieniami, bo rozrasta się szeroko i jest trudna do usunięcia gdy się zakorzeni. Podlewać regularnie w okresie bezdeszczowym. Po zimie można wygrabić podeschnięte, brązowe liście. Wiosną nawozić nawozem wolnodziałającym (zwłaszcza ?Aurea?). Ograniczać wzrost pędów . Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział kęp IV - VIII - łatwo. Podział - oddzielanie ukorzenionych łodyg IV -VIII - łatwo. Sadzonkowanie - odcinków pędów wierzchołkowych w IV - IX - łatwo. Siew w uprawie amatorskiej zbędny.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych, na obwódki, do ogrodów naturalistycznych, do pojemników, na obrzeża drzew i krzewów, jako runo, jako namiastka trawnika- znosi okazjonalne deptanie. 9/ Ładnie wygląda wokół zbiorników wodnych, wzdłuż strumieni - znosi zalewanie wodą. Może być stosowana jako roślina akwariowa, ale wówczas nie kwitnie. Roślina jadalna - herbata z liści i kwiatów.
Roślina lecznicza jako lek przeciwszkorbutowy, ściągający, moczopędny, wspomagający gojenie się ran, przeciw krwawieniu wewnętrznemu i biegunce. Ma działanie antyseptyczne, odtruwające i przeciwzapalne. 
Odmiany
"Aurea" 5 cm V-VII Kwiaty żółte. Liście i łodygi złotozielone. Mniej ekspansywna od typu. *** AGM 1993
Etymologia Nazwa rodzajowa "Lysimachia" pochodzi od "lizy" = rozlużnienie, uwolnienie i "mach" = walki, kłótnie, może w nawiązaniu do właściwości kojących rośliny. Król Tracji Lysimachos (355-281 p.ne) odkrył własciwości lecznicze tej rośliny. Nazwa "Lisimachia" może też się odnosić do starożytnych generałów króla Macedoni Aleksadra Wielkiego lub do hellenistycznego, greckiego miasteczka w Tracji. 
Nazwa gatunkowa "nummularia" pochodzi od łacińskich "numulus" drobnych, małych monet z uwagi na zaokrąglony kształt liści tej rośliny.

[Janusz100]

MOKRZYCA MODRZEWIOLISTNA
Minuartia laricifolia syn. Arenaria laricifolia , M.Kitaibela, Alsine laricifolia.

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Bylina górska o pokroju kępiastym.Tworzy lużnokępkową darń.4/..."Doskonałe, popularne rośliny skalne, bujnie rosnące i niewybredne...Najczęściej stosowany ,najlepszy gatunek"... (3) Rośliona rodzima.
Łodygi pokładające się, nierozgałęzione, u nasady drewniejące, szorstko owłosione. Pędy płone płożące się, kwiatostanowe podnoszące. Liście nakrzyżległe, małe, wąskie, sztywne, igiełkowate, nieco odgięte w kształcie sierpa, z nasadami orzęsionymi. Pąki kwiatowe fioletowe. Kwiaty pięciopłatkowe, średnicy 1-1,5 cm, białe, duże, z trzema wyraźnymi nerwami, zebrane w lużne grona, po 1- 6 sztuk. Obficie kwitnie. Rośnie wolno. W jednym miejscu ok. 5 lat.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 3/ 53/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie.

Wysokość 10-20 cm
Szerokość 30-40 cm
Kwitnie VI-VII(VIII)
Kolor śnieżnobiały
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w górskich rejonach, na skałach, piargach, murawach naskalnych, w skalistych wąwozach, lasach sosnowych, żwirowiskach rzecznych, na glebach zasobnych w wapń na wysokości 800 - 2450 m.npm. 
Występowanie Góry Europy Południowej, Zachodniej i Środkowej, Pireneje, Alpy Wschodnie, Karpaty, Apeniny do Rumunii. Polska - Tatry, Pieniny.
Stanowisko umiarkowanie słoneczne, umiarkowanie wilgotne, chłodne . Latem sucho. Toleruje suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, średnio zwięzła, piaszczysto gliniasta, żwirowo próchnicza, kamienista, uboga do przeciętnej, wapienna.
Podłoże :
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + Ca 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf odkwaszony 4 : 1 : 2 : 4 + Ca
Odczyn pH 6,8-7,8 obojętny, lekko zasadowy. Lubi zasadowy bo w naturze rośnie na glebach wapiennych.
Rozmnażanie Podział w IV - V - łatwo. Sadzonkowanie - sadzonki z piętką IX - X. Siew jesienią. Metoda siewu 2. Jeśli nie wykiełkuje po miesiącu poddać ponownej stratyfikacji przez okres 1 miesiąca. Nasiona drobne - nie przysypywać ziemią, zraszać drobnym spryskiwaczem.
Wymagania
Podlewać co 1-2 tygodnie tak by zwilżyć głęboko. Wiosną usunąć uschłe łodygi.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, alpinariów, na murki, skarpy, rabaty bylinowe, obwódki. Ładnie wygląda z niskimi dzwonkami np. C.cochlearifolia. 4/
Podgatunki
subsp. laricifolia w Alpach i Pirenejach
subsp. ophiolitica w Apeninach Północnych.
Etymologia Nazwa "Minuartia" została nadana na cześć Juana Minuart (1693-1768 r.) hiszpańskiego lekarza i botanika. Był on twórcą Królewskiego Ogrodu Botanicznego w Madrycie i bliskim przyjacielem Linneusza. Nazwa gatunku "larocifilia" od słów "laricis" = modrzew i "folium" = liść : z liśćmi jak modrzew, igiełkowatymi.

[Janusz100]

SZAFIREK BŁĘKITNY Muscari azureum syn. Sz. Lazurowy, Bellevalia azurea, Hyacinthella azurea, Hyacinthus azureus, Psaeudomuscari azureum.





Bylina cebulowa o pokroju rozłożystym, ozdobna z uwagi na kwiaty. Jest to najwcześniej kwitnący szafirek, czasem już w III.
Cebule ma kuliste z cienką, brązową łuską. Ma 2-8 liści odziomkowych odwrotnie wąskolancetowatych, rynienkowatych, srebrzystozielonych, pokrytych na górnej części woskowatym nalotem. Ma jasnoniebieskie, małe, pachnące, dzwonkowate kwiaty, zebrane w stożkowate gęste grona, jaśniejsze i mniejsze u góry ( płonne ), ciemniejsze i większe u dołu. W odróżnieniu od innych szafirków każdy kwiat ma ciemniejszy pasek pośrodku każdego ze zrośniętych płatków. Kwiat na końcu nie jest zwężony jak u innych szafirków, ale jest otwarty jak dzwon, zwężony na wierzchołku. Kwitnie 3 - 4 tygodnie. Kwiaty ma mniejsze niż M.armeniacum , ale piękniejsze. Rośnie umiarkowanie. Ładny w okresie kwitnienia, potem niezbyt atrakcyjny.1/ Roślina trująca. Obfity samosiew.

Ocena * * AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 25/ 33/
T-2. Łatwa w uprawie . Gatunek mało wymagający.

Wysokość 10-15 cm
Szerokość 7-15 cm
Kwitnie (III) IV-V
Kolor niebieskawy (biały, jasnoliliowy)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na wilgotnych górskich łąkach i skalistych zboczach na wysokości 1450-2600 m.npm.
Występowanie Góry Turcji Północno Zachodniej, Kaukaz. 
Stanowisko umiarkowanie słoneczne do półcienistego, umiarkowanie wilgotne - wiosną, latem suche, chłodne. Roślina wrażliwa na suszę. Wg. 53/ słoneczne - wystawa południowa lub zachodnia.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka lub średnio zwięzła, piaszczysto gliniasto ilasta, próchnicza, umiarkowanie żyzna.Gorzej rośnie na podłożu ubogim i suchym.
Podłoże ; 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf odkwaszony 4 : 1 : 2 : 4 + drenaż
Odczyn pH 6,1-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Wg. Z.Litwin odczyn lekko kwaśny lub obojętny.
Wymagania  Sadzić jesienią na głębokość zależną od wielkości cebul od 5 - 8 cm co 10 ? 12 cm. 30/Podłoże nie powinno zawierać nierozłożonych resztek organicznych, sadzić w 2 - 3 roku po oborniku. Przesadzać gdy kępy zbyt gęste co 2-3 lata. W czasie suszy podlewać. Nawozić wiosna nawozem wolnodziałającym a po przekwitnięciu nawozem dla roślin cebulowych. Po przekwitnięciu ścinać pęd kwiatostanowy - nie ścinać liści. Zima sucho (drenaż). Zimą umiarkowanie okrywać (kopczykować).
Rozmnażanie Podział - cebule przybyszowe wykopywać VI - VII. Sadzić IX - X. Przed sadzeniem zaprawić Topsinem lub Captanem. Nie uszkadzać, nie usuwać korzeni przy cebulkach. Siew.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, żwirowych, na rabaty bylinowe, na obwódki, do pojemników, na tarasy i balkony. Ładnie wygląda z innymi cebulowymi, tulipanami, hiacyntami, kosaćcami, szachownicami i narcyzami oraz posadzona w grupach. Kwiaty nadają sie na kwiaty cięte, do pędzenia i uprawy doniczkowej.
Odmiany
"Album" Kwiaty białe 
Etymologia Nazwa "Muscari" jak przy Muscari armeniacum.
Nazwa gatunkowa "azureum" = błękitny.
RHS poleca ponadto gatunki
Muscari aucheri Szafirek Auchera 20 cm Kwiaty niebieskie ( białe ) ** AGM 1993
Muscari pseudomuscari 10-20 cm Kwiaty bladoniebieskie ** AGM 1993
Muscari latifolium oraz mieszańca ?Jenny Robinson?.

[Janusz100]

NARCYZ ŁUSKOWATY Narcissus bulbocodium
syn. Bulbocodium, Corbularia bulbocodium.





Roślina cebulowa, bulwiasta o pokroju wzniesionym i dużych, ozdobnych kwiatach. Narcyz niski "miniaturowy", botaniczny.
Z cebuli wyrasta nieraz już w II, 2-4 liście a nieco pózniej 5 łodyg kwiatostanowych. Liczba łodyg wzrasta w zależności od wielkości cebul, nawet do 20. Liście ma trawiaste, rynienkowate,wyprostowane, ciemnozielone. Liście usychaja po kwitnieniu, w VI. Kwiaty pojedyncze, sześciopłatkowe, trąbkowate, jasnożółte w kształcie lejka. Płatki bardzo małe, zredukowane, skręcone, trudne do zobaczenia, otoczone przez zrośnięty, długi, bardzo duży przykoronek. Przykoronek jest znacznie większy od płatków, do 4 cm średnicy. Listki okwiatu drobne i silnie odgięte. Kwitnie długo, 2 - 3 tygodnie. Roślina trująca. Obsługa może powodować podrażnienia skóry i reakcje alergiczne. Szybko rośnie. Roślina długowieczna na jednym miejscu do 10 lat.

Ocena * * AGM 1994  Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 33/ i 53/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie.

Wysokość 8-15 cm
Szerokość 20 cm
Kwitnie IV-V
Kolor jasnożółte
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie w jasnych lasach sosnowych i dębowych, na górskich pastwiskach, stromych wzgórzach,
w zaroślach, wrzosowiskach i miejscach skalistych na wysokości do 2600 m.npm.
Występowanie Góry Europy (zachodni rejon śródziemnomorski), Portugalia, Hiszpania, Francja Południowa, Afryka Północno Zachodnia (Góry Atlas - Marokko, Algeria do 3000 m.npm). 
Stanowisko  bardzo słoneczne ? wystawa południowa lub zachodnia 53/ do półcienistego, wilgotne w okresie wzrostu, latem suche, ciepłe. Roślina tolerancyjna na suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, piaszczysto gliniasto ilasta, próchnicza, umiarkowanie żyzna. 
Podłoże : 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf odkwaszony 4 : 1 : 2 : 4 + drenaż
Roślina tolerancyjna na typ gleby - każda dobra ziemia ogrodowa. 
Odczyn pH 6,1-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Wg. innych żródeł lekko kwaśny.
Wymagania Sadzić jesienią na głębokość 12-15 cm co 10 cm. 30/ Kępy dzielić i przesadzać co 4 - 5 lat. Podlewać w okresie wzrostu do czasu usychania liści. Wiosną kompostować lub nawozić nawozem bogatym w N i K. Przekwitłe kwiatostany usuwać - nie liście. Zimą umiarkowanie okrywać (kopczykować torfem). Wg. RHS wytrzymuje temperatury do - 10 st C.
Rozmnażanie Podział - cebule przybyszowe. Wykopywać po uschnięciu liści w VI, VII sadzić w VIII, IX po przesuszeniu. Przechowywać w ciemnym przewiewnym miejscu. Nie rozmnaża sie generatywnie. In vitro.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, ogrodów naturalistycznych, na rabaty bylinowe, w grupach na trawniki, pod drzewa i krzewy, na brzegach oczek wodnych, w donicach i pojemnikach.
Kwiaty nadają się na kwiat cięty i do pędzenia. 
Etymologia Nazwa W mitologi greckiej Narcyz (Narcissus) był pięknym młodzieńcem, w którym zakochała się nimfa Echo. Narcyz nie odwzajemnił jej uczuć wobec czego Nemezis bogini zemsty ukarała go miłością do własnego odbicia w wodzie. Narcyz zmarł z niezaspokojonej tęsknoty za samym sobą. Po jego śmierci bogowie zamienili go w kwiat zwany póżniej narcyzem. Wg.innych żródeł nazwa pochodzi od greckiego słowa "narkissos" = narkotyk z uwagi na narkotyczny zapach kwiatów. Nazwa gatunku "bulbocodium" od greckich słów "bulbus" = bulwa i "kodion" = kożuch z uwagi na to, że cebula pokryta jest łuskami.

Nagrodami AGM uhonorowano ponadto w 1994 r. gatunki niskie
N.cantabricus o kwiatach białych , N. cyclamineus, N. minor, N.pseudonarcissus i N.rupicola o kwiatach żółtych.

[Janusz100]

KOCIMIĘTKA FAASSENA Nepeta x faassenii syn. N.mussinii





Bylina zimozielona o pokroju, zwartym, krzaczastym. Cenna z uwagi na srebrzyste ulistnienie, kwiaty i długi okres kwitnienia. Tworzy gęste kępy....."Szczególnie ładnie wygląda w sąsiedztwie kamieni ...lub w ogrodach skalnych"...(1)
Ma wzniesione, pokładające się, gęsto ulistnione, owłosione łodygi, dołem rozgałęzione. Liście ma szarozielone, pokryte włoskami, aromatyczne, jajowato lancetowate, pomarszczone, na krótkich ogonkach, na brzegu grubo ząbkowane, od spodu srebrnobiałe wyglądem przypominające liście mięty. Kwiaty pachnące, lejkowate, dwuwargowe, fioletowoniebieskie, drobne, długości 1,2 cm, bardzo liczne, zebrane w okółki, a te w kłosowate wierzchotki na wierzchołkach pędów. Górna warga, mniejsza wzniesiona do góry, dolna większa od górnej. Kwiaty zbliżone kolorem i kształtem do lawendy. Cała roślina charakterystycznie pachnie - zapach przyciąga koty. Długo i obficie kwitnie. Rośnie silnie i szybko, ale nie ekspansywnie.

Ocena * * AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 2/ 3/ 25/ 31/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie.
Wysokość 20-35cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie V-VII Powtarza IX
Kolor fioletowoniebieski
Mrozoodporność USDA 5

Mieszaniec N. mussinii(N.racemosa) i N. nepetella z Gór Europy Południowej i Azji Mniejszej.
Stanowisko słoneczne do półcienistego ? wystawa południowa, wschodnia lub zachodnia, umiarkowanie wilgotne do umiarkowanie suchego. Toleruje suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto gliniasto ilasta, żwirowo kamienista, niezbyt żyzna, wapienna - każdy typ gleby z wyjątkiem ciężkich i podmokłych. Wymagania pokarmowe małe.
Podłoże 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa :żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca 
Odczyn pH 6,2-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Na glebach kwaśnych słabiej kwitnie.
Wymagania Co 3 lata wykopać i podzielić wiosną lub po kwitnieniu. Zasilać kompostem, a na ubogich glebach zasilać wiosną i po przycięciu, nawozem wieloskładnikowym granulowanym. Podlewać w czasie kwitnienia, gdy sucho. Przycinać po kwitnieniu w VII oraz wczesną wiosną do ziemi.
Rozmnażanie Tylko wegetatywne. Podział w IV - V lub po kwitnieniu. Sadzonkowanie - sadzonki wierzchołkowe w III -I V lub VIII ? IX. Nie zawiązuje nasion. 4/31/
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, żwirowych, na skarpy, murki, na rabaty bylinowe, obwódki, do ogrodów naturalistycznych, jako runo pod drzewa i krzewy i do pojemników. Ładnie wygląda w sąsiedztwie kamieni, na tle ścian 1/ i z różami oraz floksami. Roślina jadalna - jako przyprawa. Roślina lecznicza o działaniu uspokajającym, przeciwskurczowym i antybakteryjnym. Środek lekko halucynogenny. Zapach zwabia koty - narkotyk dla kotów. Odstrasza muchy, mszyce, komary - naturalny insektycyd. Roślina miododajna.
Odmiany 
"Snowflake" 30 cm VI-IX Kwiaty białe 
"Alba" 30 cm V-VIII Kwiaty białe
"Superba" Kwiaty ciemniejsze od typu, oibficiej kwitnie i ma ładniejsze liście. Polecana przez 3/.
Etymologia Nazwa "Nepeta"- nie wiadomo z całą pewnością, ale prawdopodobnie wywodzi się od nazwy miasta Nepete w Etrurii (starożytny kraj w środkowych Włoszech, obecnie w Toskanii) - siedlisko różnych gatunków kocimiętek. Starożytna łacińska nazwa "nepeta" = bardzo aromatyczne rośliny.
Nazwa gatunku "faasseni" od Johannes Hubertus Faassen - holenderskiego hodowcy roślin (1892 - 1963 r.)

Na uwagę zasługuje ponadto gatunek
Nepeta racemosa Kocimiętka groniasta Turcja, Kaukaz 20-50 cm Kwiaty fioletowoniebieskie ** AGM 2002

[Janusz100]

WIESIOŁEK MISSOURYJSKI Oenothera missouriensis
syn. Nazwa obecna -O. macrocarpa, W.ozdobny.




Niska bylina o pokroju lużnym, krzaczastym do płożącego i ozdobnych kwiatach. Tworzy pokładające się kępy. Najładniejsza wśród długo kwitnących roślin skalnych 8/.
Korzenie ma głęboko posadowione, silne, palowe z wiązkami korzeni bocznych, długości do 1 m. Ścielące się krótkie, czerwonawe pędy długości do 30 cm, rozgałęzione są od nasady i ulistnione. Liście skórzaste, lancetowate, wąskie, grube, jasnozielone z srebrzystym nerwem głównym, ostro zakończone, zebrane w duże rozety, kształtem przypominające liść wierzby. 31/ Kwiaty w kształcie miseczki, pojedyncze, bardzo duże, średnicy 8 - 12 cm, czteropłatkowe, atrakcyjne, cytrynowożółte, czerwieniejące w miarę przekwitania, pachnące, wyrastają z kątów liści. Atrakcyjne są również nie otwarte pąki, mają często kielich czerwono nakrapiany. Pojedynczy kwiat kwitnie 1 dzień. Kwiaty otwierają się wieczorem i otwarte są do rana oraz pachną tylko w tym okresie....? Żywot jednego kwiatu jest bardzo krótki, ciągle jednak pojawiają się następne?... 8/ Długo i obficie kwitnie. Na zimę nadziemne części rośliny obumierają. Ma ozdobne owoce, oskrzydlone torebki nasienne. Roślina ekspansywna. 

Ocena * * AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 2/ 3/ 8/ 9/ 15/ 25/ 31, 33/ 53/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie?.?Roślina bez specjalnych wymagań?? 31/

Wysokość 15-20 cm
Szerokość 30-60 ( 100 ) cm
Kwitnie VI - VIII (IX)
Kolor cytrynowożółty
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na preriach północnoamerykańskich z stepową roślinnością, sawannach, lasach i polanach cedrowych, nieużytkach przydrożnych w miejscach skalistych na podłożach wapiennych.
Występowanie USA stany środkowe i południowe - Oklahoma, Missouri, Arkansas, Nebraska, Kansas, Illinois, Teksas.
Stanowisko bardzo słoneczne - wystawa południowa lub zachodnia 53/, umiarkowanie wilgotne do suchego, ciepłe. Toleruje suche gleby.
Gleba normalna, przepuszczalna , raczej cięższa, gliniasto piaszczysto ilasta, próchnicza, jałowa do przeciętnej, wapienna. Na glebie żyznej rośnie bujnie, słabo kwitnie i zagłusza delikatniejsze rośliny.
Podłoże 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż + nieco Ca
Odczyn pH 5,8-7,2 lekko kwaśny, obojętny wg innych np. A.Musur zasadowy 2/
Wymagania Żle znosi przesadzanie - korzenie palowe. Póżno rozpoczyna wegetację ? oznaczyć miejsce sadzenia. Silnie sie rozrasta i zagłusza inne rośliny. Podlewać w czasie suszy. Wiosną i latem stosować nawóz wolnodziałający. Pędy z owocami ścinać wiosną. Zimą sucho. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie  Siew jesienią (stratyfikacja) lub wczesną wiosną ? łatwo. 4/ Metoda siewu 2. Jeśli nie wzejdzie po miesiącu poddać ponownej stratyfikacji przez okres 1 miesiąca.Sadzonkowanie - sadzonki wierzchołkowe, zdrewniałe póżną wiosną, latem. Podział wiosna lub jesienią po kwitnieniu - trudno.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych, żwirowych, na murki, skarpy, rabaty , obwódki, do ogrodów naturalistycznych i pojemników, na balkony, tarasy. Ładnie wygląda z niskimi roślinami poduszkowymi oraz z dzwonkiem karpackim, przetacznikiem, kocimiętką Fassena 8/. Roślina jadalna - młode korzenie, liście i kwiaty. Roślina lecznicza okłady na siniaki i rany, olej do regulacji hormonalnej, na dolegliwości kobiece, przeciw egzemom i chorobom skóry, środek uspokajający, obniża cholesterol i ciśnienie krwi, zapobiega miażdżycy. Owoce nadają się do suchych bukietów. Roślina miododajna. 
Odmiany
ssp. incana 20 cm VI-IX Kwiaty żółte. Liście srebrzyste.
ssp. fremonti "Silver Wings" 15 cm VI-IX Kwiaty żółte. Liście ma igłowate, omszone srebrzystozielone.
Etymologia Nazwa "Oenothera" pochodzi od greckich słów "oinos" = wino i "thera" = polowanie, dzikie zwierzęta. Wierzono, że korzeń rośliny podawany z winem oswaja, poskramia dzikie bestie. Etymologia jest niepewna. Nazwa odmiany "missouriensis" z Missouri stan w środkowej części USA - siedlisko rośliny .

[Janusz100]

UŁUDKA WIOSENNA Omphalodes verna

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Niska bylina rozłogowa, częściowo zimozielona o pokroju zwartym, krzaczastym ozdobna z uwagi na kwiaty i liście. Tworzy szerokie kępy...."Doskonale nadaje się jako rośliny okrywowa oraz do sadzenia w ogrodach skalnych"...1/ Roślina rodzima.
Pędy ma podkładające się i płożące. Pędy płożące zakorzeniaja się i są zakończone rozetą liści. 31/ Liście jasnozielone, odziomkowe, duże, sercowate, zaostrzone, pomarszczone, miękkie, krótko owłosione i szorstkie z wyrażnym unerwieniem, na długich ogonkach - łodygowe nieco mniejsze, eliptyczne, na krótkich ogonkach. 4/ Łodygę ma wzniesioną u góry rozgałęzioną. Kwiaty pięciopłatkowe, błękitne, drobne z białym oczkiem średnicy 0,8 ? 1,2 cm, zebrane w lużne, długie, szczytowe grona po kilka do 12 sztuk. Kwiatostany wyprostowane, lużne. Kwiaty podobne do kwiatów niezapominajki, ale znacznie większe. W przypadku ciepłej wiosny bardzo szybko przekwita. Po kwitnieniu w VI wytwarza płożące pędy długości 60-70 cm zakończone rozetkami przybyszowymi liści. Roślina ekspansywna.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 2/ 3/ 9/ 15/ 25/ 31/ 53/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie. ?Jako roślina łatwa w uprawie szczególnie nadaje się dla początkujących?...31/

Wysokość 10-20 cm
Szerokość 20-50 cm
Kwitnie IV-V
Kolor błękitny (biały, różne odcienie niebieskiego)
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie w górskich lasach zwłaszcza bukowych, w zaroślach i na nieużytkach na wyskości od 0 - 1300 m.npm.
Występowanie Góry Europy Środkowej i Południowo Wschodniej, Alpy Południowo Wschodnie , Dolomity, Apeniny Północne, Góry Rumunii , Polska ? Pieniny.
Stanowisko umiarkowanie półcieniste ,wystawa północno-wschodnia, wilgotne do stale umiarkowanie wilgotnego (zwłaszcza wiosną), ciepłe. Roślina wrażliwa na suszę. Roślina cieniolubna - na słońcu liście żółkną. W cieni kwitnie mniej obficie.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto ilasta, próchnicza, przeciętna do żyznej . Wymagania pokarmowe średnie. 
Podłoże 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 
Rośnie na każdej glebie ogrodowej, próchniczej, zasobnej i wilgotnej.
Odczyn pH 6,1-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Odczyn gleby ma wpływ na kolor kwiatów.
Wymagania Ograniczać rozrost przycinając i wykopując odrosty korzeniowe. Wiosna wycinać uschnięte liście i nawozić nawozem wieloskładnikowym. Można też ściółkować wokół rośliny warstwą kompostu grubości 2 - 3 cm. Latem często podlewać, by gleba była stale umiarkowanie wigotna. Zimą sucho. Zimą lekko okrywać zwłaszcza w bezśnieżne zimy. 
Rozmnażanie Podział II - III lub jesienią - łatwo. Sadzonkowanie - sadzonki rozłogowe póżną jesienią lub wiosną - łatwo. Siew po zbiorze lub w jesieni.(stratyfikacja)
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, szybko okrywa większe powierzchnie, do ogrodów skalnych, alpinariów, na większe powierzchnie, do ogrodów naturalistycznych, ogrodów japońskich, żwirowych, na rabaty bylinowe, obwódki, pod okapem drzew liściastych i krzewów i na ich skraju, nad brzegi oczek wodnych i strumieni, do pojemników na balkony i tarasy, na cmentarze. Ładnie wygląda z wiosennymi cebulowymi. Kwiaty nadają się na kwiat cięty.
Odmiany
"Alba" Kwiaty białe
"Grandiflora" Kwiaty większe od typu
Etymologia Nazwa gatunku "Omphalodes" od greckich słów "Omphalos" = pępek i " "eidos" = wygląd : w nawiązaniu do kształtu owoców.
Nazwa odmiany "verna" od "ver, veris" = wiosna

Bardziej ozdobnym gatunkiem jest Omphalodes cappadocica Ułudka kapadocka Kaukaz, Turcja 10-20 cm IV-VI Kwiaty niebieskie ** AGM 1993 polecana przez 2/ 15/ 31/ 33/. i jej odmiana ?Cherry Ingram? o kwiatach większych od typu ** AGM 1996.
15/ i 31/ polecają również Omphalodes luciliae Ułudkę lśniącą z Grecji, ale jest trudna w uprawie.

[Janusz100]

LEBIODKA POSPOLITA "Aureum" Origanum vulgare "Aureum"Syn.Oregano, dziki majeranek.





Krzewinka stepowa o pokroju zwartym, krzaczastym i ozdobnych liściach. Tworzy kępy o drewniejących u podstawy pędach. Roślina rodzima. ...?Lebiodki to cenne rośliny...ozdobne, sadzone w ogrodach skalnych?...25/
Rozrasta się z silnie z rozgałęzionych cienkich, pełzających kłączy z licznymi rozłogami. Cała roślina intensywnie pachnie. Smak ma ostry i cierpki - korzenny. Łodyga czterokanciasta, purpurowo wybarwiona, wzniesiona, rozgałęziona, prosta, sztywna, owłosiona. Liście naprzeciwległe, żółtozielone latem zielenieją, krótkoogonkowe, jajowate, prawie całobrzegie, orzęsione na brzegach, wyrastają parami wzdłuż pędów. Na liściach widoczne przeświecające punkty-gruczoły eteryczne. ...?Cała roślina jest delikatnie owłosiona?? 31/ Kwiaty lilioworóżowe, drobne, 4 mm długości, pięciopłatkowe, grzbieciste, dwuwargowe, rurkowatodzwonkowe, zebrane są w wiechowate kwiatostany (podbaldachy) na wierzchołkach pędów. Górna warga 2 płatkowa, dolna trójłatkowa. Kwiaty bez szczególnych walorów ozdobnych. Rośnie szybko. Samosiew. Na jednym miejscu ok. 5 lat.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 2/ 9/ 2 i 53/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie .Mrozoodporność USDA 5

Wysokość 15-20 (30) cm
Szerokość 40 cm
Kwitnie VII-VIII (IX)
Kolor biały lub różowoliliowy, karminowy

Rośnie na wzgórzach, zboczach,suche skałach, murawach, łąkach, na brzegach lasów, w górach po piętro kosodrzewiny na podłożach wapiennych. Występowanie Europa - okolice Morza Śródziemnego, Afryka Północna. Polska (pospolita na całym obszarze, a zwłaszcza na pogórzu).
Stanowisko umiarkowanie słoneczne do słonecznego, suche do umiarkowanie wilgotnego, osłonięte, ciepłe. Preferuje lekkie
ocienienie. Na pełnym słońcu liście przypalają się. Roślina kserotermiczna. Gleba normalna, przepuszczalna, lekka do średnio zwięzłej, piaszczysto ilasta, próchniczo żwirowa, kamienista średnio żyzna, wapienna. Tolerancyjna na typ gleby.
Podłoże
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + bardzo dobry drenaż + Ca. Odczyn pH 6,8-7,5 obojętny, lekko zasadowy.
Wymagania Co 5 lat przesadzać. Regularnie przycinać - wiosną. Ograniczać rozrost. Podlewać w czasie suszy.
Rozmnażanie Podział 3 letnich kęp jesienią lub wiosną - łatwo. Okłady - - łatwo. Sadzonkowanie - sadzonki w IV-V . Siew IV - VI do gruntu.
Zastosowanie. Roślina do ogrodów skalnych i alpinariów, na skarpy, murki, do ogrodów naturalistycznych, w pojemnikach na balkony.
Odmiany W ogrodach skalnych należy sadzić wyłącznie niskie odmiany
"Aureum" Kwiaty białe lub żółte. Liście zielonkawozłote. * *AGM,
?Kent Beauty? Kwiaty intensywnie różowe ** AGM 2012.
Etymologia Nazwa "Origanum" pochodzi od greckich słów "oros" = góra i "ganos" = piękno, radość; radość góry. Nazwa gatunku 'vulgare" = często, "vulgatus" = powszechny, zwykły, pospolity.
Na uwagę zasługują ponadto polecane przez 15/ i 33/ gatunki :
Origanum amanum Lebiodka amańska Turcja Kwiaty ciemnoróżowe ** AGM 1993 i Origanum rotundifolium Lebiodka okrągłolistna Turcja. Kwiaty różowe ** AGM 1993

[Janusz100]

SZCZAWIK CHILIJSKI 0xalis adenophyla



Wysokogórska bylina cebulowa, bulwiasta o pokroju płaskim, poduszkowym i ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy niewielkie gęste, kształtne kępy. Najłatwiejszy w uprawie szczawik południowo amerykański, należy do ładniejszych roślin skalnych.
Z niewielkich, brązowych, wydłużonych, włóknistych, rozgałęzionych bulw rozwijają się dekoracyjne, dłoniasto złożone liście pokryte intensywnym sinym nalotem. Liście są koloru szarozielonego, parasolowate, podzielone, złożone z wielu sercowatych listków zebranych w zwarte rozety. Liście liczne, odziomkowe wyglądają jak plisowane i przypominają czterolistna koniczynkę. Kwiaty pojedyncze, pięciopłatkowe, złożone nawet z 12 dwuklapowych listków, średnicy 2,5 - 3 cm, lejkowate, otwarte, purpuroworóżowe z ciemniejszymi 5 plamkami w gardzieli, żyłkowane, osadzone pojedynczo na łodyżkach. Płatki są bardziej różowe na końcach, a blade lub białe pośrodku. . W okresie kwitnienia kwiaty przesłaniaja liście. W okresie ponurej pogody i wieczór liście i kwiaty zamykają się. Kwitnie ok 4 tygodnie.

Ocena * * AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 2/ 9/ 15/ 25/ i 33/.
T-1. Bardzo łatwa w uprawie

Szerokość 10-15 cm
Kwitnie VI-VII
Kolor purpuroworóżowy (białe, żółte)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w górskich rejonach na dużych wysokościach w miejscach skalistych, na odkrytych zboczach na wysokości do ok 2400 m.npm.
Występowanie Góry Ameryki Południowej - Andy - południowa część, Argentyna Zachodnia, Chile Środkowe, Patagonia, Falklandy. 
Stanowisko  lekko półcieniste ? wystawa wschodnia lub północna 53/, do cienistego, stale umiarkowanie wilgotne (w okresie wegetacji), chłodne. Lepiej kwitnie w słońcu. W cieniu kwiaty pozostają zamknięte.
Gleba normalna, bardzo przepuszczalna, lekka, piaszczysto ilasta, żwirowo próchnicza, przeciętna do ubogiej (nigdy nie ciężka gliniasta), kwaśna. 
Podłoże : 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + torf kwaśny + drenaż
Odczyn kwaśny do lekko kwaśny. Roślina kwasolubna 2/. Wg. innych żródeł obojętny.
Wymagania Sadzić na głębokość 3 cm co 8-10 cm. 30/ Przesadzać co 2 - 3 lata. Roślina usycha w jesieni nie pozostawiając śladu, dlatego lepiej ją oznaczyć by nie przekopać. Wiosną nawozić nawozem dla roślin kwitnących lub wolnodziałającym. Podlewać w czasie suszy. Na podłożu suchym należy ściółkować. Latem (po kwitnieniu) i zimą - sucho (daszek). Zimą okrywać lub przechowywać bulwki w piwnicy. Wiosną chronić liście przed przymrozkami.
Rozmnażanie Podział- starszych kęp IV - VI lub oddzielanie bulwek przybyszowych IX - XI - łatwo. Bulwy sadzić płytko, żby wierzchołki znajdowały się na poziomie podłoża. Siew jesienią lub wiosną wprost do gruntu bezpośrednio po zbiorze (po stratyfikacji). Czasem kiełkują po drugiej zimie.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych i alpinariów, na rabaty bylinowe, obwódki, jako rośliny parkowe i do ogrodów naturalistycznych, do pojemników na balkony i tarasy, do doniczek. Ładnie wygląda w towarzystwie szfirków, szachownic, paproci i konwalii.
Dawniej stosowana jako lecznicza na szkorbut.
Etymologia Nazwa "Oxalis" to greckie słowo oznaczające "kwaśny" z uwagi na kwaśne w smaku liście.
Nazwa gatunku "adenophyla" od greckich słów "aden" = gruczoł 
i "phylon" = liść, gruczołowaty liść.
Nagrodzono AGM również gatunek Oxalis enneaphylla Szczawik dziewięciolistny o kwiatach białych lub bladoróżowofioletowych, pomimo,że jest ...Nieco bardziej wrażliwy i trudniejszy w uprawie?...25/
i odmianę Oxalis?Ione Hecker? Mieszańca O.enneaphylla i O.laciniata o kwiatach ciemno fioletowych. Polecają je również 15/ i 53/.

[Janusz100]

RUNIANKA JAPOŃSKA "Variegata" Pachysandra terminalis "Variegata"

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Półzimozielona, niska krzewinka, płożąca, ozdobna z uwagi na liście i dywanowy pokrój. Rozrasta się szeroko podziemnymi rozłogami i tworzy gęstą darń. Jest niezastąpioną rośliną okrywową, przy zadarnianiu miejsc półcienistych (pod drzewami). 
Z rozłogów wyrastają okółki liści. Łodygi wzniesione w górnej części wyprostowane, jasnozielone, ulistnione, grube. Liście jajowate, skórzaste, ciemnozielone z białym (kremowym) obrzeżeniem, błyszczące, szeroko grubo ząbkowane na wierzchołkach. Liście ustawione skrętolegle, z pochwą dookoła końców pędu, zebrane w ozdobne rozety. Kwiaty pachnące, małe, białe w gęstych gronach, zebranych w kłosowate kwiatostany. Kwiaty niepozorne bez znaczenia ozdobnego. Kwiaty żeńskie zgrupowane są w dolnej części kwiatostanu, a męskie w górnej. Kwitnie miesiąc. Gatunek długowieczny - w jednym miejscu do 20 lat. Nie owocuje w naszym klimacie. Owoce białe, mięsiste. 4/ Rośnie wolno - niezbyt ekspansywna. Roślina trująca.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Bardziej dekoracyjne są odmiany ?Variegata? i ?Green Sheen? polecane przez 33/.
T-2. Łatwa w uprawie.

Wysokość 10-20 cm(30)
Szerokość 40-50 cm
Kwitnie IV-VI
Kolor biały (różowy, beżowy, purpurowy)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w lasach liściastych, na skalistych stokach w dolinach i niskich górach w miejscach zacienionych i wilgotnych na wysokości 1000-2600 m.npm.
Występowanie Japonia, Chiny, Sachalin. 
Stanowisko półcieniste do cienistego ? wystawa północna, wschodnia lub zachodnia, stale umiarkowanie wilgotne do wilgotnego, chłodne. Roślina wrażliwa na suszę. Odmiana Variegata wymaga bardziej słonecznego stanowiska, ale i bardziej wilgotnego podłoża.
Gleba normalna, przepuszczalna, miękka, głęboka, lekka, piaszczysto gliniasto ilasta, próchniczo liściowa, żyzna, toleruje każdą przeciętną, ale nie suchą. W wilgotnych glebach może być ekspansywna.
Podłoże :
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf kwaśny 4 : 1 : 2 :4
Odczyn pH 4,6-6,0 Kwaśny Wg.2/obojętny
Wymagania W czasie sadzenia można wzbogacić podłoże nawozem organicznym - kompostem. Wokół rośliny można ściółkować. Wiosną stosować nawóz wolnodziałający, potem w razie potrzeby nawóz dla roślin kwitnących. Zbyt wybujałe pędy przycinać- regulować niepożądany rozrost. Regularnie przycinać wiosną szczyty pędów i podlewać gdy sucho, ale tylko rano. W bezśniezne zimy mróz może uszkadzać liście.
Rozmnażanie tylko wegetatywne. Podział V - VIII - łatwo. Odcinanie ukorzenionych rozłogów w VII ? VIII - łatwo. Sadzonkowanie - sadzonki pędowe VII ? IX - łatwo.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych na większe powierzchnie, ogrodów naturalistycznych, japońskich, jako runo, na obwódki i do pojemników, balkony, do stabilizacji zboczy i skarp. Ładnie wygląda w cieniu krzewów, wrzosów, wrzośców i wysokich drzew w dużych grupach oraz z tulipanami, pragnią i ułudką. Roślina jadalna - owoce surowe i gotowane.
Odmiany
"Variegata" Liście ma pstre kremowozielone ** AGM 1993
?Green Sheen?Liście ma błyszczące, ciemnozielone** AGM 2012
Etymologia Nazwa "Pachysandra" z greckiej nazwy "pakhus" = duży, gęsty, gruby i łacińskiej "andrus" męski czyli pręcik: z uwagi na jej grube pręciki, jakie istnieją w kwiatach męskich.
Nazwa gatunku "terminalis" odnosi się do szczytowego umiejscowienia kwiatostanów

[Janusz100]

PARONYCHIA MACIERZANKOWA Paronychia kapela
syn. P. kapelska, Z.Kapeli, P.macierzankowa



Górska, niska bylina częściowo zimozielona, płożąca o gęstym pokroju. Tworzy darnie podobne do macierzanki, ale o zupełnie odmiennych kwiatach. 
Mocno ukorzenia się w podłożu. Łodygi ma sztywne, cienkie, długie, rozgałęzione i gęsto ulistnione, młode - omszone. Liście ma drobne, eliptyczne, szarozielone pod koniec lata przebarwiające się na złotobrązowo. Liście pochwiaste z lancetowatymi przylistkami tak dużymi jak liście. Liście orzęsione są po obu stronach, górą ciemnozielone, dołem jaśniejsze. Kwiaty, pięciopłatkowe, niepozorne, bardzo małe białe z żółtym środkiem, otoczone srebrnymi półprzeżroczystymi wypustkami ( przykwiatkami ) o fakturze bibułki wyglądającymi jak małe płatki śniegu (Trzeba je oglądać przez szkło powiększające).  Kwiaty zebrane są w kuliste główki kwiatowe średnicy 0,5 ? 1,5 cm. W okresie kwitnienia roślina wygląda jak przypruszona śniegiem. Rośnie wolno ale jest ekspansywna, zagłusza sąsiednie rośliny. Roślina długowieczna.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 25/ i 53/.
T-2. łatwa w uprawie.

Wysokość 5-10 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie V-VI (VII)
Kolor biały, prawie przeżroczysty
Mrozoodporność USDA 4

Rośnie w rejonach górskich, w miejscach skalistych, na suchych murawach, pastwiskach, na podłożu wapiennym na wysokości 800-2680 m.npm.(2920 m)
Występowanie Góry Europy Południowej, Alpy Zachodnie, Pireneje, Apeniny, Bałkany,od Hiszpanii przez Francję, Włochy, Austrię, po byłą Jugosławię ( Chorwację ), do Rumunii. Afryka Północna- Algeria, Maroko. 
Stanowisko  bardzo słoneczne, suche, ciepłe. Roślina toleruje suszę. Zimą wymaga osłony przed słońcem.
Gleba mineralna do normalnej, przepuszczalna, lekka, piaszczysto żwirowo próchnicza, kamienista, jałowa, wapienna. Roślina tolerancyjna na typ gleby - może być ogrodowa, rozlużniona.
Podłoże : 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys wapienny 1 : 1 : 1 : 0 lub 1 : 0 : 1 : 1 + dobry drenaż + Ca 
- ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek gruboziarnisty : torf odkwaszony 4 : 1 : 2 : 4 + dobry drenaż + Ca
Odczyn gleby zasadowy bo w naturze rośnie na glebach wapiennych do obojętnego 9/. Tolerancyjna na odczyn gleby.
Wymagania  Wiosną usunąć brązowe liście i zasilić roślinę nawozem wolnodziałającym. Podlewać tylko w czasie suszy - rzadko i skąpo. Zimą sucho (daszek) i osłonić przed słońcem (lekko okryć).
Rozmnażanie Podział - wczesną wiosną i latem - łatwo. Sadzonkowanie - sadzonki pędowe w inspekcie IX - X. Siew trudny (stratyfikacja). Wschody trwają kilka miesięcy.
Odmiany
subsp. serpyllifolia Liście okrągłe, jesienią wybarwiające się na czerwonobrązowo.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych, na skarpy, murki, na rabaty bylinowe, do ogrodów stepowych, na "zielone dachy" i jako runo pod krzewy, do pojemników.
Roślina lecznicza o działaniu moczopędnym, ściągającym, przeciw krwawieniom, na hemoroidy.
Etymologia Nazwa "Paronychia" pochodzi z greckich słów "para" = około, w pobliżu i "onyx","onukh" = paznokcie oznacza zapalenie tkanki otaczającej paznokieć lub sam paznokieć, gdyż uważano, że roślina leczy to zapalenie. Wg. innych kwiaty w kształcie przypominają płytkę paznokcia.
Nazwa gatunku"kapela" od siedliska rośliny w masywie górskim Mała Kapela w chorwackim krasie.