Najpiękniejsze rośliny ogrodów skalnych - BAZA

[Janusz100]

URDZIK DROBNY
Soldanella minima





Miniaturowa, zimozielona bylina górska o ozdobnych listkach i kwiatkach. Tworzy małe kępki. ..."Najmniejszy z urdzików, ale nie najłatwiejszy
w uprawie"... 9/
Kłącze ma krótkie, z którego wyrastają listki zebrane w rozetki i cienkie pędy kwiatostanowe. Ogonki liściowe i pęd kwiatostanowy gęsto pokryty włoskami. Liście ma okrągławe średnicy do 1 cm, skórzaste, ciemnozielone. Kwiaty pojedyncze, na szczycie łodygi, dzwonkowate długości do 1,5 cm, lawendowe prawie białe. Brzeg kwiatu podzielony do połowy na wąskie frędzelki.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 25/ 31/ 53/.
T-3 Średnio wymagająca. Niezaliczona przez Z. Rehacka do roślin trudnych w uprawie. Nie nadaje się do uprawy na suchych nizinach.

Wysokość 3-6 cm
Szerokość 10 cm
Kwitnie IV- V (VI)
Kolor biały
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w górach na wyleżyskach śnieżnych, wilgotnych wapiennych skałach i piargach na wysokości 1200-2500 m.npm.we wschoidnich Alpach - Dolomity i centralnych Apeninach.
Stanowisko półcieniste lub ocienione od 10 tej do 16 tej (wystawa wschodnia), stale wilgotne, chłodne...." Chronić przed ostrym słońcem, wysychaniem podłoża w lecie i nadmiarem wilgoci zimą"... 9/
Gleba mineralna ale zasobna, przepuszczalna, lekka, piaszczysto gliniasto próchniczo żwirowa, żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa (ściółka z lasu sosnowego) : żwir wapienny : grys 1 : 1 : 1 :1 + Ca + mech torfowiec
Odczyn pH 5,6 - 7,5 wg. Daves Garden. Lubi lekko zasadowy bo rośnie w naturze na glebach wapiennych.
Wymagania
Dzielić i przesadzać nawet co rok, dla poprawy żywotności 15/. Sadzić w pionową szczelinę między kamieniami. Latem podlewać,by podłoże było stale wilgotne. Pąki kwiatowe mogę być uszkadzane przez przymrozki. Zimą sucho (daszek).
Rozmnażanie Podział latem. Siew wiosną bezpośrednio po zbiorze nasion (stratyfikacja).
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, pojeników 1/, alpinariów i do uprawy w tufie. Ładnie wygląda w towarzystwie przylaszczek, drobnych pierwiosnków, miodunki, żywca i mniejszych roślin cebulowych kwitnących wiosną 8/.
Odmiana "Alba" ma kwiaty czysto białe.
Etymologia Nazwa "Soldanella" wywodzi się z łacińskiego słowa "soldanus" włoskiego "soldano,soldo) = moneta, mała moneta z uwagi na okrągłe liście niektórych gatunków tego rodzaju.
Nazwa gatunku "minima" = drobny z uwagi, że jesy to najmniejszy urdzik.

[Janusz100]

LAGOTIS ROZŁOGOWY
Lagotis stolonifera syn. Gymnandra armena, G. stolonifera





Niska, górska kobiercowa bylina rozrastająca się długimi, nadziemnymi rozłogami. Tworzy niskie lużne kobierce.
Kłącza ma grube z włóknistymi korzeniami bocznymi. Liście lancetowate, długości do 10 cm,nagie, lśniące, soczyście zielone, ostro ząbkowane, zebrane są w odziomkowe rozety. Liście łodygowe zredukowane. Kwiaty drobne do 1 cm długości, fioletowe, cylindryczne zebrane w szczytowe wielokwiatowe kłosy.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 25/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 5-15 cm
Szerokość 10-30 cm
Kwitnie (V) VI-VII
Kolor fioletowy (jasnoniebieski, jasnofioletowy)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na górskich pastwiskach, halach górskich, na ciężkich gliniastych glebach na wysokości 1300-2300 m.npm. na Kaukazie w północno wschodniej Turcji, Gruzji, Armenii, północnym Iranie.
Stanowisko półcieniste do słonecznego, stale umiarkowanie wilgotne, ciepłe.
Gleba normalna, przepuszczalna, cięższa, gliniasto próchniczo żwirowa, żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir 1 : 1 : 1 + drenaż
Wymagania
Na bardziej słonecznym stanowisku wymaga stałego podlewania. Zimą sucho, Zimą lekko okrywać w czasie bezśnieżnych zim.
Rozmnażanie
Podział kęp wiosną, lepiej jesienią. Siew wiosną (stratyfikacja) - trudno.
Zastosowanie
Ozdobna roślina do ogrodów skalnych, ogrodów żwirowych, na tarasy, skarpy i do pojemników.
Etymologia
Nazwa rodzaju "Lagotis" z języka greckiego "lagos" = zając i "otos" = ucho w odniesieniu do kształtu liści L.glauca.

[Janusz100]

PRZELOT POSPOLITY
Anthyllis vulneraria "Rubra" Syn. P.uprawny





Niska bylina stepowa ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy gęste rozety. ..."chętnie sadzona na słonecznych skarpach i szerszych półkach ogrodów skalnych"... 9/
Korzeń ma palowy, bardzo długi. Z niego wyrasta kępka liści odziomkowych, pokrytych jedwabistymi włoskami oraz wzniesione pędy, skąpo rozgałęzione u nasady, które mają tendencję do pokładania się. Liście pierzaste zz wyrażnie większym listkiem szczytowym. Na szczycie każdego pędu osadzony jest główkowaty kwiatostan, średnicy 3-5 cm, złożony z motylkowych kwiatów o dużym, rozdętym i owłosionym kielichu.Nasiona dojrzewają w VII-IX. Roślina bardzo zmienna. Roślina krótkowieczna. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 24/.
T-2 Łatwa w uprawie. 9/

Wysokość 10-15 cm ( typ do 40cm )
Szerokość 30-40 cm
Kwitnie V-VII
Kolor ciemnoczerwony (typ - żółty do pomarańczowego)
Mrozoodporność USDA 6 lub 7

Typ- rośnie na łąkach, pastwiskach, suchych murawach i trawiastych zaroślach, polanach, nasypach, żwirowiskach na glebach wapiennych na wysokości do 3000 m.npm. w całej Europie, Zachodniej Azji po Iran, Północnej Afryce- Etiopia. W Polsce pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich.
Stanowisko słoneczne do lekko zacienionego, umiarkowanie suche do umiarkowanie wilgotnego, umiarkowanie chłodne do przeciętnie ciepłego. Nie może się rozwijać w półcieniu.
Gleba normalna, przepuszczalna, średnio zwięzła, mineralno próchnicza, umiarkowanie żyzna do ubogiej. Na glebach wilgotnych i żyznych kwitnie obficiej.Toleruje suszę. Może rozwiajać się w ubogich glebach, gdyż może pobierać azot z powietrza.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + Ca
Odczyn pH 7,6 - 8,5 wyrażnie zasadowy.
Wymagania Roślina krótkowieczna. Daje samosiew, który trzeba zabezpieczać w razie "wypadnięcia" rośliny matecznej.
Rozmnażanie Siew nasion wczesną wiosną po skartyfikacji nasion i 24 godzinnym moczeniu ich w ciepłej wodzie. Samosiew.
Zastosowanie Roślina okrywowa, ozdonbna do ogrodów skalnych, naturalistycznych i na rabaty bylinowe. Roślina pastewna.
Roślina lecznicza - środek ściągający, przeczyszczający, lekarstwo na kaszel.
Etymologia Nazwa rodzaju "anthyllis" z grec. "anthos" = kwiat i "oulos" = wełna, z uwagi na owłosienie kielichów kwiatowych. Nazwa gatunku "vulneraria" z łac. "vulvus" = rany z uwagi na zastosowanie do leczenia zranień.

[Janusz100]

OBUWNIK KRÓLOWEJ
Cypripedium reginae Syn. C. hirsutum, C. spectabile.





Duży, naziemny storczyk, niezimozielony ozdobny z uwagi na liście i kwiaty. Rozrasta się w kępy o 20 i więcej łodygach. ..."jeden z najpiękniejszych amerykańskich dzikich kwiatów"....1/ ..."Najpiękniejszy w wszystkich naziemnych storczyków"... 8/
Kłącza ma poziome z licznymi korzeniami. Wytwarza do kilku, wyprostowanych, ulistnionych pędów. Liście zielone, w ilości 3-7 sztuk na pędzie, jajowate do lancetowatych, obejmujące pęd. Liście są duże, mocno żebrowane z 5-7 fałdami na brzegach. Łodyga i liście są silnie owłosione. Na każdym pędzie mogą się pojawiać sukcesywnie nawet cztery kwiaty, w tym samym czasie jeden do dwóch, średnicy do 6 cm. Kwiaty mają płatki boczne białe oraz silnie rozdętą, jasnoróżową do ciemnoczerwoną warżkę, 5 cm długości. Kolor warżki może sie zmieniać z roku na rok w zależności od temperatury otoczenia w okresie kwitnienia, w chłodniejszych warunkach jest ciemniejszy. Kwitnie ok 14 dni. Rośnie wolno. Roślina długowieczna - do 50 lat. U osób wrażliwych roślina przy dotyku powoduje stany alergiczne skóry jak i twarzy.

Ocena ** AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 8/ 9/ 24/ 31/ 33.
T-3 Średnio wymagająca. Łatwa w uprawie, zwłaszcza w chłodnych rejonach. 24/. Wg.1/ trudna w uprawie.

Wysokość 40-60 cm
Szerokość 20 cm (jeden pęd)
Kwitnie V-VI
Kolor różowobiały
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w pagórkowatych, lesistych terenach podmokłych, na bagnach, wilgotnych lasach, łąkach i żródliskach do 600 m.npm w części wschodniej Ameryki Północnej do południowo wschodniej Kanady.
Stanowisko półcieniste, stale wilgotne (ale woda nie stagnująca), osłonięte przed wiatrem z uwagi na kruchość łodyg, chłodne. Najlepsze jest stanowisko z pełnym słońcem wczesnym ranem do godz. 11 tej, potem 50 % cienia. Roślina wymaga latem w dzień 25-28 st.C. a nocą 14-17 st C. Znosi kilkugodzinne temperatury ponad 30 st.C., ale musi mieć nocne ochłodzenie. Na jasnych stanowiskach rośliny są niższe, mają jaśniejsze liście i mocniej wybarwione warżki. Roślina nieodporna na suszę. Roślina niezbyt udająca się na suchych nizinach.
Gleba normalna do organicznej, przepuszczalna, próchniczo torfowa do próchniczo żwirowa zawierająca nieco wapna.
Odczyn pH 6,5-7,5 obojętny do lekko zasadowy.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys 2 : 3 : 1 : 1 + torf odkwaszony
ziemia z lasu bukowego : żwir wapienny : torf odkwaszony. Może być dobra ziemia ogrodowa nie świeżo nawieziona, niezbyt kwaśna. Lubi podłoże przewiewne, stale wilgotne, ale nie za mokre.
Wymagania Dobrze rośnie w towarzystwie buków i brzóz - w podłożu winny być grzyby mikoryzowe. Nie przesadzać i nie nawozić. Nie sadzić w towarzystwie roślin ekspansywnych ani w zasięgu korzeni drzew. Jeśli konieczne nawożenie to tylko słabym roztworem nawozów wieloskładnikowych z mikroelementami, nie zawierających mocznika w składzie NPK 7:7:7, w stężeniu 1/4 dawki zalecanej dla innych roślin ozdobnych. Potem z większą zawartością forforu. Nie podlewać wodą wodociagową chlorowaną. Zimą sucho. Zima okrywać suchymi liśćmi, najlepiej bukowymi.
Rozmnażanie Podział kłączy - wiosną po ukazaniu sie pierwszych zawiązków pędów - ostrożnie. Siew - trudno, tylko w sterylnych warunkach laboratoryjnych przez pierwszy do 1,5 roku na pożywkach agarowych, następnie wysadzane są do podłoża gdzie rozwijają się przez kolejne 4-5 lat zanim zakwitną po raz pierwszy.
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych i leśnych. Roślina chroniona.
Odmiana "Alba" Płatki i warżka biała.
EtymologiaNazwa rodzaju z greckiego "kypris" - Wenus cypryjska i "pedion" - obuwie; obuwie Wenus. Nazwa gatunku "reginae" = królowa.

[Janusz100]

ŚLEDZIONKA SKALNA
Ceterach officinarum Syn. obecnie-Asplenium ceterach





Miniaturowa, zimozielona, karłowa paproć naskalna. Tworzy przyziemne kępki z rozet liściowych. ..."Cenne paprocie do ogrodów skalnych"... 24/ Jedna z najładniejszych paproci skalnych.
Z krótkiego, grubego kłącza wyrasta kilka liści wzniesionych lub rozpostartych przy podłożu. Liście jajowate, pojedynczo pierzaste, mięsiste, skórzaste z czarnobrązowym ogonkiem z 9-12 odcinkami po dwa z każdej stronie, nikeco w stosunku do siebie przesuniętymi. Blaszki liściowe niebieskozielone od góry, spód liścia pokryty jasnymi z czasem rdzawymi łuskami. Liście długości 5-20 cm. Zarodniki w wiązkach wzdłuż żył, okryte łuskami odbijającymi światło słoneczne. W czasie upału liście zwijają się do środka wystawiając do światła tarczki. Zarodniki dojrzewają w VII-IX.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 24/ 31/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 5-15 cm
Szerokość 10-30 cm
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie na wapiennych, nasłonecznionych ścianach skalnych lub murach starych budynków od nizin do 2700 m.npm. w Zachodniej i Środkowej Europie, Wyspach Kanaryjskich, Afryce Północnej do Kaukazu i Himalajów. W Polsce gatunek wyginął.
Stanowisko jasne w południe ocienione do lekko ocienionego, suche (wymaga niewiele wilgoci). Toleruje suszę. Nie toleruje stagnującej wody. Roślina wapniolubna. Roślina wrażliwa na nadmiar wilgoci jesienią i zimą.
Gleba normalna, przepuszczalna, próchniczo żwirowo wapienna, żyzna, szczeliny skalne wypełnione żwirem wapiennym.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek : perlit : torf odkwaszony 2 : 1 : 2 : 2 : 3 + dobry drenaż + nieco Ca
Odczyn zasadowy do obojętnego. Nie ma specjalnych wymagań siedliskowych.
Wymagania Sadzić w pionowe szczeliny między kamieniami. Podlewać tylko gdy podłoże suche. Wiosną można nawozić nawozem wolnodziałającym lub dla roślin kwitnących. Zimą i jesienią sucho. W bezśnieżne zimy okrywać.
Rozmnażanie Podział dużych kęp. Wysiew zarodników. (Nie tworzy zarodników w warunkach ogrodowych w Polsce)
Zastosowanie Roślina ozdobna przeznaczona do ogrodów skalnych, na suche murki i w szczeliny między kamieniami, do zimnych szklarni, pojemników i miniaturowych ogrodów skalnych. Roślina lecznicza środek moczopędny, przeciwzapalny - układu moczowo płciowego. Ładnie wygląda posadzona w grupach.
Etymologia Nazwa rodzaju "ceterach" z arabskiego = paproć. Nazwa gatunku "officinarum" z łacińskiego "oficina"= apteka, z uwagi na lecznicze właściwości.

[Janusz100]

TURZYCA OSZIMSKA
Carex oshimensis "Evergold" Syn. C.hachijoensis, C.morrowii, C. Evergold





Karłowa, zimozielona, kępiasta trawa ozdobna o pokroju fontannowym, zwisającym i ozdobnych liściach. Tworzy gęste, niskie kępy. Jedna z najpiękniejszych turzyc. ..."Szczególnie dobrze nadają się do ogrodów skalnych, albo na skały nad brzegami sadzawki"... 1/
Liście ma błyszczące, łukowato wygięte, smukłe, zwężające się ku wierzchołkowi, ciemnozielone z centralnym paskiem żółtokremowym. Młode liście mają pasek centralny białokremowy. Liście zebrane są w gęste pęczki. Kwiaty niepozorne w kolorze beżowo różowym tuż ponad liśćmi, na trójkanciastej, krótkiej łodydze, zebrane są w kłosy. Szczytowy kłos męski - maczugowaty, kłosy żeńskie - rosunięte 24/. Rośnie powoli.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 24/ 33/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 20-30 cm (40 cm)
Szerokość 25-35 cm
Kwitnie V-VI
Kolor beżoworóżowy
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie na suchych zalesionych i skalistych stokach na średnich wysokościach w Japonii - Honsiu.
Stanowisko półcieniste do słonecznego w południe osłoniętego, umiarkowanie wilgotne do wilgotnego, osłonięte od wiatru, chłodne. Żle znosi wysoką temperaturę i mokre stanowisko. Nie toleruje suszy.
Gleba normalna, przepuszczalna, ilasto piaszczysto gliniasta, próchniczo żwirowa, żyzna do umiarkowanie żyznej, lekko kwaśna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir kamienny 1 : 1 : 1 + drenaż
Odczyn pH 5,5-6,5 lekko kwaśna. Tolerancyjna na odczyn.
Wymagania Co kilka lat dzielić i przesadzać, przy czym należy oddzielać i usuwać od korzeni zielone nie paskowane fragmentu korzeni. Wczesna wiosną Ścinać obumarłe liście i nawozić kompostem lub nawozem wolnodziałającym np. Osmocote. Regularnie podlewać gdy rośnie w miejscu słonecznym. W razie potrzeby pod koniec zimy przycinać nisko. Zimą sucho (drenaż). Zima kopczykować korą lub gałązkami jodłowymi.
Rozmnażanie Podział kłączy wczesną wiosną. Siew wiosną.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa pod krzewami liściastymi, do ogrodów skalnych, ogrodów żwirowych, leśnych, na wrzosowiska, na obwódki, tarasy, do pojemników, wiszących koszy, nad brzegi oczek wodnych. Ładnie wygląda w towarzystwie żurawek, epimediów, funkii i bergenii oraz z innymi trawami o kontrastujących liściach.

[Janusz100]

PIĘCIORNIK KLINOLISTNY
Potentilla cuneata

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

[Janusz100]

ROZCHODNIK SZEŚCIORZĘDOWY
Sedum sexangulare Syn. S.boloniense, S. acre f.sexangulare





Sukulent. Niska, zimozielona bylina. Tworzy niskie, gęste darnie. Podobna do S. acre, ale lepsza, bo po kwitnieniu nadal tworzy zwartą darń.
Łodygi ma rozesłane do wyprostowanych, 5-15 cm długości, ulistnione. Liście jasnozielone, ułożone po 6 spiralnie na pędach w regularnych rzędach. Liście w jesieni i zimie przebarwiają się na kolor miedziany. Liście są grube, wąskie, wałeczkowate. Kwiaty 0,5-0,9 cm średnicy, , prawie siedzące, pięciopłatkowe, intensywnie żółte, cytrynowe zebrane po kilka na szczytach pędów w luźne wierzchotki o rozpostartych rozgałęzieniach. Rośnie szybko. Roślina ekspansywna. Samosiew. Roślina rodzima.
Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 25/.
T-1 Bardzo łatwa w uprawie.

Wysokość 8-10 cm
Szerokość 30-60 cm
Kwitnie VI-VII (VIII)
Kolor cytrynowożółty
Mrozoodporność USDA 4

Rośnie w miejscach suchych, lasach sosnowych, murawach, nasypach kolejoiwych, skałach, wydmach piaszczystych na glebach skalistych i kamienistych od nizin do 2000 m.npm. w Europie z wyjątkiem zachodniej, Azji południowo zachodniej. W Polsce dość pospolity.
Stanowisko bardzo słoneczne - wystawa południowa lub zachodnia 53/, suche, ciepłe. Toleruje cień.
Gleba mineralna do normalnej, przepuszczalna, piaszczysto żwirowa, uboga do umiarkowanie żyznej, lekko wapienna. Toleruje każdy rodzaj gleby lekkiej, przepuszczalnej.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir : grys 1 : 0 : 1 : 1 lub 1 : 1 : 1 : 0 + drenaż
Odczyn zasadowy do obojętny
Wymagania Sadzić z dala od delikatnych roślin skalnych, które może zagłuszyć. Ograniczać rozrost. Zimą sucho. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział - bardzo łatwo. Sadzonkowanie - latem - łatwo. Siew. Samosiew.
Zastosowanie Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, leśnych, naturalistycznych, japońskich, do pojemników na balkony i tarasy, na zielone dachy. Roślina miododajna.
Etymologia Nazwa "Sedum" pochodzi od łacińskiego słowa "sedare" = uspokoić, gdyż niektóre gatunki łagodzą ból ran. Wg. innej interpretacji pochodzi od łacińskiego słowa "sedere" = siedzieć, gdyż rośliny są niskie i przylegają do podłoża. Ta ostatnia interpretracja wydaje się bardziej poprawna. Nazwa gatunku odnosi się do układu liści , które tworzą kąty sześciu równoległych rzędów w stosunku do łodygi.

[Janusz100]

LEN ZŁOCISTY
Linum flavum Syn. L.żółty





Bylina o pokroju wzniesionym, krzaczastym i pięknych kwiatach. Tworzy lużne kępki. Roślina rodzima.
Pędy ma wyprostowane,u nasady drewniejące, górą rozgałęzione. Liście ciemnozielone, dolne łopatkowate, górne lancetowate. Kwiaty złotożółte, pięciopłatkowe, średnicy 2-2,5 cm, zebrane po 10-15 sztuk w obfite nibybaldachy. Kwiaty otwierają się tylko na słońcu.Kwiaty szybko przekwitają , ale roślina wydaje dużo nowych pąków, które zakwitaja sukcesywnie i kwitną długo. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 2/ 9/ 15/ 25/ 31/. 33/ poleca odmianę "Gemmell's Hybrid" ** AGM.
T-1 Bardzo łatwa w uprawie.

Wysokość 30-40 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie VI-VIII
Kolor złotożółty
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na zboczach, suchych łąkach, stepach na podłożu wapiennym na wysokości do 1600 m.npm. w Europie Środkowej i Południowo Wschodniej - Bałkany, Alpy do Uralu i Kaukazu. W Polsce rzadki na Wyżynie Lubelskiej, Małopolskiej i na Roztoczu.
Stanowisko słoneczne do półcienistego, suche do umiarkowanie wilgotnego, ciepłe. Znosi suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, próchniczo żwirowa, kamienista, uboga, wapienna. Samosiew.
Odczyn pH zasadowy
Podłoże
Ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + Ca + drenaż
WymaganiaNie przesadzać.Podlewać nie nadmiernie, co 1 - 2 tygodnie, gdy gleba sucha między podlewaniami przez kilka dni. Po kwitnieniu nisko ścinać. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział kęp wiosną lub jesienią. Siew zimą lub wczesną wiosną (stratyfikacja). Kwitnie w drugim roku. Samosiew.
Zastosowanie Roślina ozdobna na rabaty bylinowe. Odmiany niżej wymienione do ogrodów skalnych. Ładnie wygląda z trawami ozdobnymi, niższymi bylinami i na murkach kwiatowych. Roślina lecznicza. Roślina objęta ścisłą ochroną.
Odmiany
"Compactum" Odmiana karłowa 15-20 cm wysokości, bardziej zwarta i niższa od typu.
"Gemmell's Hybrid" 15 cm. Liście szarawe.
Etymologia Nazwa rodzaju linum = z łaciny bielizna, lub od celtyckiego słowa, wskazującego nazwę ptaka żerującego na siemieniu lnianym. Nazwa gatunku "flavum" od "flavus" = żółty; kolor kwiatów.

[Janusz100]

KOCANKI SIBTHORPA
Helichrysum sibthorpii Syn. H.virgineum





Niska, wysokogórska, zimozielona bylina skalna. Tworzy gęste, wełniste kobierce. ..."Nadaje się głównie do uprawy w ogrodach skalnych"...1/
Cała roślina biało owłosiona. Łodygi ma dołem drewniejące, płożące lub wzniesione, ulistnione. Liście odziomkowe ma długie do 6 cm, łodygowe krótsze i węższe. Kwiaty żółte z białymi wypustkami 1,5 - 2 cm średnicy, zebrane w koszyczki po 1-3 sztuki na krótkich szypułkach.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 24/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 5-10 cm
Szerokość 20-40 cm
Kwitnie VII-VIII
Kolor żółty (kremowy)
Mrozoodporność USDA 7 Wg. 24/ - 6

Rośnie na skalnych ścianach, w szczelinach skalnych wapiennych na wysokości 1750-2000 m.npm. w Grecji na Athos. Endemit.
Stanowisko bardzo słoneczne (wystawa południowa, wschodnia lub zachodnia), umiarkowanie suche, osłonięte przed wiatrem, ciepłe. Toleruje suszę. Roślina kserotermiczna, ciepłolubna.
Gleba mineralna do normalnej, przepuszczalna, piaszczysto ilasto żwirowa, uboga do umiarkowanie żyznej, wapienna.
Odczyn pH - zasadowy. Toleruje obojętny.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys 1 : 0 : 1 : 1 lub 1 : 1 : 1 : 0 + drenaż + Ca
Wymagania Zimą sucho. Zimą okrywać.
Rozmnażanie Podział - latem po kwitnieniu - łatwo. Sadzonkowanie VI-VIII. Siew trudno.
Zastosowanie Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, żwirowych, ziołowych, na obwódki, skarpy, murki i do pojemników.
Roślina jadalna. Roślina lecznicza.
Etymologia Nazwa rodzaju "helichrysum" z języka greckiego "helios"= słońce i "chrysos"= złoto ; z uwagi na błyszczące, jasnożółte
główki kwiatowe. Nazwa gatunku "sibthorpii" od nazwiska John Sibthorp (1758-1796) angielskiego botanika, profesora botaniki na Uniwesytecie w Oxford, autora "Flora graeca".

[Janusz100]

KRWAWNIK BALDASZKOWATY
Achillea umbelata





Niska, częściowo zimozielona bylina górska ozdobna z uwagi na pokrój, barwę liści i kwiaty. Tworzy srebrzyste, regularne, omszone kępki. ..."Roślina do ogrodów skalnych"... 24/
Pędy ma pokładające się i zakorzeniające w podłożu, ulistnione. Liście siwobiałe,drobno ząbkowane, odziomkowe jajowate pierzastosieczne, łodygowe węższe, lancetowate, dolne ogonkowe, górne siedzące. Pędy kwiatostanowe wyprostowane, nierozgałęzione. Kwiaty średnicy 1,5 cm, białe z szarożółtym oczkiem zebrane po 5 - 8 w baldachogrona.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 24/ 31/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 10-20 cm
Szerokość 15-30 cm
Kwitnie VI-VII
Kolor biały
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie na wapiennych skałach piętra subalpejskiego w górach centralnej i południowej Grecji na wysokości 800 - 1850 m.npm.
Stanowisko bardzo sloneczne (wystawa południowa lub zachodnia), lekko wilgotne, ciepłe. Toleruje suszę.
Gleba mineralna przepuszczalna, lekka, ilasto piaszczysto żwirowo kamienista, uboga do umiarkowanie zasobnej, wapienna. Tolerancyjna na rodzaj gleby.
Podłoże
ziemia darniowa : żwir wapienny : grys 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca
Odczyn pH 6,5 - 7,5 obojętny, lekko zasadowy. Wg. innych żródeł zasadowy. Tolerancyjna na odczyn.
Wymagania Dzielić i przesadzać co 2-3 lata. Wokół rośliny ściółkować grysem wapiennym. W pierwszym roku po posadzeniu podlewać 1 raz w tygodniu (obficie), potem tylko gdy susza. Po kwitnieniu ścinać pędy kwiatostanowe. Wiosną usuwać uschnięte liście. Zimą sucho (drenaż). Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział po kwitnieniu. Oddzielanie ukorzenionych pędów. Sadzonkowanie - sadzonki z bocznych pędów. Siew - trudno, długo kiełkuje.
Zastosowanie Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, żwirowych, do pojemników, na rabaty, do nasadzeń grupowych.
Etymologia Łacińska nazwa rodzajowa "Achillea" wywodzi się od imienia greckiego bohatera spod Troji Achillesa, który podobno leczył rany swoich żołnierzy za pomocą krwawnika. Krwawnik tamuje upływ krwi i działa przeciwzapalnie.
Nazwa gatunku "umbelata'' z łaciny oznacza roślinę posiadającą, baldachowate kwiatostany.

[Janusz100]

RUMIANICA KRYMSKA
Onosma taurica Syn. R. taurydzka, O.stellulatum var. tauricum





Bylina poduszkowa, górska, ozdobna głównie dla pięknych, zwisających, rurkowatych kwiatów. ..."Najbardziej nadaje się do sadzenia w ogrodach skalnych"... 1/
Łodygi ma wyprostowane, rzadko rozgałęzione, omszone. Liście wąskie, jasnoszarozielone, zebrane w gęste rozety, języczkowate, pokryte sztywnymi, kłującymi włoskami. Pędy kwiatowe liczne. Kwiaty rurkowate, 2-3 cm długości, zebrane w zwisające kwiatostany. Łodygi i liście mogą powodować podrażnienia skóry.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 25/ 31/ 33/.
T-2 Łatwa w uprawie...."Najmniej wymagająca i żywotniejsza od innych gatunków"... 9/.

Wysokość 20-30 cm
Szerokość 30 cm
Kwitnie VII-VIII
Kolor bladożółty (białawy, żółty)
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie na wapiennych piargach, piaszczystych i skalistych zboczach, stepach i w świetlistych dąbrowach na wysokości do 2400 m.npm. w Europie Południowo Wschodniej, na Krymie, Kaukazie, w Syrii i Turcji.
Stanowisko słoneczne, suche, osłonięte przed wiatrem, ciepłe.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, żwirowo kamienista, żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + dobry drenaż + Ca
Wymagania Nie znosi przesadzania. Zimą sucho (drenaż). Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział - trudno. Sadzonkowanie latem - trudno. Siew - jesienią lub wczesna wiosną - łatwo.
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych w szczeliny skalne i na murki. Ładnie wygląda z lnami, dzwonkami, przetacznikami, kulnikami.
Z korzenia wytwarza się czerwony barwnik. Roślina lecznicza.
Etymologia Nazwa rodzaju "Onosma" z greckiego "onos"= osioł i "osma"= zapach. Nazwa gatunku "taurica" od "Tauris" starożytnej nazwy Krymu, utworzone od plemienia Taurów.

[Janusz100]

MARZANKA SINTENISA
Asperula sintenisii Syn. A aristata, A.nitida



Karłowata, zimozielona, górska bylina. Tworzy darnie z rozetkowato ułożonych igłowatych listków. ...."należy do dekoracyjnych bylin skalnych"...3/.
Łodygi ma liczne, płożące lub wyprostowane, kwadratowe w przekroju, długości do 2 cm, ulistnione. Liście wąskie, długie, spiczasto zakończone, niebieskozielone, zachodzące za siebie. Liście drobne, ułożne w okółkach po 4 lub więcej. Kwiaty rurkowato lejkowate, do 1 cm długości, jasnoróżowe osadzone pojedynczo lub parami w kątach liści.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 15/ 24/.
T-4. Roślina trudna w uprawie, przeznaczona tylko dla zaawansowanych kolekcjonerów. Wrażliwa na mróz i wilgoć ? zimą. Sadzić w koszyczkach i na zimę przenosić do zimnego pomieszczenia. Zdenek Rehacek nie zalicza jej do trudnych w uprawie.

Wysokość 4-10 cm
Szerokość 10-30 cm
Kwitnie (V) VI-VII
Kolor jasnoróżowy
Mrozoodporność USDA 6-7

Rośnie na skalistych zboczach, w szczelinach i na półkach skaL wapiennych na wysokości 1600-1800 m.npm. w Turcji. Endemit.
Stanowisko słoneczne do lekko zacienionego, umiarkowanie wilgotne (zimą suche), osłonięte od wiatru (zwłaszcza zimą), ciepłe.
Gleba mineralna, przepuszczalna, piaszczysto ilasto żwirowa, umiarkowanie żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : żwir wapienny : grys + drenaż + Ca
Odczyn pH 6,1-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Lubi zasadowy bo w naturze rośnie na skałach wapiennych.
Wymagania Gdy w starej kępie usychaja rozetki, należy pobrać ukorzenione, boczne sadzonki i przesadzić na inne miejsce. Zimą sucho (daszek). Zimą okrywać. Niektórzy zalecają uprawiać w koszyczkach i na zimę przenosic do zimnej szklarni.
Rozmnażanie Podział ukorzenionych części kępy - jesienią. Sadzonkowanie - wczesnym latem. Siew - wiosną. W warunkach ogrodowych nie zawiązuje nasion - trzeba zapylać sztucznie.
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, żwirowych, tufowych, alpinariów, do szczelin skalnych, na skarpy, do pojemników i do zimnych szklarni.
Etymologia Z języka greckiego "Asperula" = marzanka. Nazwa gatunku "sintenisii" od nazwiska Paula Sintenis (1847-1907)- niemieckiego botanika, zbieracza roślin m.in. w Turcji.