Najpiękniejsze rośliny ogrodów skalnych - BAZA

[Janusz100]

RUMIANICA KRYMSKA
Onosma taurica Syn. R. taurydzka, O.stellulatum var. tauricum





Bylina poduszkowa, górska, ozdobna głównie dla pięknych, zwisających, rurkowatych kwiatów. ..."Najbardziej nadaje się do sadzenia w ogrodach skalnych"... 1/
Łodygi ma wyprostowane, rzadko rozgałęzione, omszone. Liście wąskie, jasnoszarozielone, zebrane w gęste rozety, języczkowate, pokryte sztywnymi, kłującymi włoskami. Pędy kwiatowe liczne. Kwiaty rurkowate, 2-3 cm długości, zebrane w zwisające kwiatostany. Łodygi i liście mogą powodować podrażnienia skóry.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 25/ 31/ 33/.
T-2 Łatwa w uprawie...."Najmniej wymagająca i żywotniejsza od innych gatunków"... 9/.

Wysokość 20-30 cm
Szerokość 30 cm
Kwitnie VII-VIII
Kolor bladożółty (białawy, żółty)
Mrozoodporność USDA 6

Rośnie na wapiennych piargach, piaszczystych i skalistych zboczach, stepach i w świetlistych dąbrowach na wysokości do 2400 m.npm. w Europie Południowo Wschodniej, na Krymie, Kaukazie, w Syrii i Turcji.
Stanowisko słoneczne, suche, osłonięte przed wiatrem, ciepłe.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, żwirowo kamienista, żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + dobry drenaż + Ca
Wymagania Nie znosi przesadzania. Zimą sucho (drenaż). Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział - trudno. Sadzonkowanie latem - trudno. Siew - jesienią lub wczesna wiosną - łatwo.
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych w szczeliny skalne i na murki. Ładnie wygląda z lnami, dzwonkami, przetacznikami, kulnikami.
Z korzenia wytwarza się czerwony barwnik. Roślina lecznicza.
Etymologia Nazwa rodzaju "Onosma" z greckiego "onos"= osioł i "osma"= zapach. Nazwa gatunku "taurica" od "Tauris" starożytnej nazwy Krymu, utworzone od plemienia Taurów.

[Janusz100]

MARZANKA SINTENISA
Asperula sintenisii Syn. A aristata, A.nitida



Karłowata, zimozielona, górska bylina. Tworzy darnie z rozetkowato ułożonych igłowatych listków. ...."należy do dekoracyjnych bylin skalnych"...3/.
Łodygi ma liczne, płożące lub wyprostowane, kwadratowe w przekroju, długości do 2 cm, ulistnione. Liście wąskie, długie, spiczasto zakończone, niebieskozielone, zachodzące za siebie. Liście drobne, ułożne w okółkach po 4 lub więcej. Kwiaty rurkowato lejkowate, do 1 cm długości, jasnoróżowe osadzone pojedynczo lub parami w kątach liści.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 15/ 24/.
T-4. Roślina trudna w uprawie, przeznaczona tylko dla zaawansowanych kolekcjonerów. Wrażliwa na mróz i wilgoć ? zimą. Sadzić w koszyczkach i na zimę przenosić do zimnego pomieszczenia. Zdenek Rehacek nie zalicza jej do trudnych w uprawie.

Wysokość 4-10 cm
Szerokość 10-30 cm
Kwitnie (V) VI-VII
Kolor jasnoróżowy
Mrozoodporność USDA 6-7

Rośnie na skalistych zboczach, w szczelinach i na półkach skaL wapiennych na wysokości 1600-1800 m.npm. w Turcji. Endemit.
Stanowisko słoneczne do lekko zacienionego, umiarkowanie wilgotne (zimą suche), osłonięte od wiatru (zwłaszcza zimą), ciepłe.
Gleba mineralna, przepuszczalna, piaszczysto ilasto żwirowa, umiarkowanie żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : żwir wapienny : grys + drenaż + Ca
Odczyn pH 6,1-7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Lubi zasadowy bo w naturze rośnie na skałach wapiennych.
Wymagania Gdy w starej kępie usychaja rozetki, należy pobrać ukorzenione, boczne sadzonki i przesadzić na inne miejsce. Zimą sucho (daszek). Zimą okrywać. Niektórzy zalecają uprawiać w koszyczkach i na zimę przenosic do zimnej szklarni.
Rozmnażanie Podział ukorzenionych części kępy - jesienią. Sadzonkowanie - wczesnym latem. Siew - wiosną. W warunkach ogrodowych nie zawiązuje nasion - trzeba zapylać sztucznie.
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, żwirowych, tufowych, alpinariów, do szczelin skalnych, na skarpy, do pojemników i do zimnych szklarni.
Etymologia Z języka greckiego "Asperula" = marzanka. Nazwa gatunku "sintenisii" od nazwiska Paula Sintenis (1847-1907)- niemieckiego botanika, zbieracza roślin m.in. w Turcji.

[Janusz100]

PIĘCIORNIK KLINOWATY
Potentilla cuneata Syn. P.ambigua, P.dolichopogon





Niska, zimozielona, okrywowa bylina wysokogórska o ścielących się, zdrewniałych i rozgałęzionych pędach, ozdobna z uwagi na długo, sukcesywnie kwitnące duże, jaskrawożółte kwiaty. Tworzy darnie. ..."Intensywnie wybarwiona, gęsta, idealna na kamienne półki i tarasy" ... 9/
Łodygi ma rozesłane, na końcach wzniesione, u podstawy drewniejące, ulistnione. Liście skórzaste, klinowato jajowate.
Liście są trójlistkowe z trzema ząbkami na szczycie każdego, z wierzchu gładkie, ciemnozielone a od spodu jaśniejsze niebieskozielone. Kwiaty pojedyncze, pięciopłatkowe, jaskrawożółte, Srednicy 1,5-2,5 cm na krótkich szypułkach. Kwiaty ukazują się sukcesywnie, pojedynczo. Płatki okrągłe, nieco zachodzące na siebie, lekko wciete na szczycie. Rozrasta sie za pomocą podziemnych rozłogów. Roślina ekspansywna. Kwitnie długo.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 15/ 31/ 33/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 5-12 cm
Szerokość 15-40 cm
Kwitnie (VI) VII-VIII (IX)
Kolor jaskrawożółty
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w zaroślach, na obrzeżach lasów, alpejskich łąkach, w szczelinach skalnych i miejscach kamienistych na wysokości 2400-4500 m.npm. w Himalajach, Tybet, Północno Zachodnie Chiny, Północne Indie, Syczuan, Yunan, Bhutan, Kaszmir, Nepal, Sikkim.
Stanowisko słoneczne - wystawa wschodnia do umiarkowanie półcienistego, stale umiarkowanie wilgotne do suchego.
Gleba normalna, bardzo przepuszczalna, piaszczysto gliniasto żwirowo kamienista, uboga.
Odczyn 6,6-8,5 obojętna, zasadowa. Tolerancyjna na odczyn.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir kamienny : grys 2 : 2 : 2 : 1 + drenaż
Wymagania
Ściółkować wokół rośliny żwirem kamiennym. Kontrolować rozrost - roślina ekspansywna. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział wiosną lub jesienią. Siew wczesną wiosną.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, alpinariów, pojemników i na rabaty.
Etymologia Nazwa "Potentilla" pochodzi od łacińskiego słowa "Potentia" = siła, moc i od łacińskiego "potens" = silny, mocny, potężny, zdolny. Jest to aluzja do właściwości medycznych niektórych gatunków tej rośliny.

[Janusz100]

DZWONEK PAGÓRKOWY
Campanula collina Syn.C.annae, C.schistosa

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Bylina górska, kłączowa, niezimozielona o kępiastym pokroju i ozdobnych kwiatach. Tworzy gęste kępy.
Łodygi ma liczne, wyprostowane, brązowawe. Dolne liście ma długich ogonkach, górne siedzące. Liście karbowane, ciemnozielone, ostro zakończone. Łodygi i liście pokryte drobnymi włoskami. Kwiaty w kątach górnych liści, zwieszone, pojedyncze lub zebrane w jednostronne grona do 5 sztuk. Kwiaty duże, do 3cm długości, ciemnopurpurowe lub niebieskofioletowe, wewnątrz owłosione. Kwitnie długo. Samosiew. Roślina ekspansywna.

Ocena *Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 24/.
T-2 Łatwa w uprawie

Wysokość 20-35cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie (V)VI-VII czasem powtarza
Kolor niebieskofioletowy
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na górskich łąkach, skalistych zboczach, piargach na wysokości 1600-3100 m.npm.oraz na torfowiskach, łąkach i lasach na równinach w Kaukazie, północno wschodniej Turcji i Armeni.
Stanowisko pół cieniste do słonecznego, umiarkowanie wilgotne do wilgotnego.
Gleba normalna, przepuszczalna, gliniasto piaszczysta, umiarkowanie żyzna. roślina tolerancyjna na typ gleby.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir kamienny 1 : 1 : 1 + drenaż.
Odczyn pH 6,8 - 7,4 obojętny. Tolerancyjna na odczyn. Lubi obojętny do lekko zasadowego.
Wymagania Podlewać co 1-2 tygodnie by gleba była stale umiarkowanie wilgotna. Nawozić nawozem wolnodziałającym lub dla roślin kwitnących. Po kwitnieniu usuwać przekwitłe kwiatostany dla uniknięcia samosiewu. Suche liście usuwać późną jesienią lub wczesną wiosną. Ograniczać rozrost.
Rozmnażanie.
Podział dużych kęp wczesną wiosną lub jesienią. Siew- nie wymaga stratyfikacji.
Zastosowanie Roślina ozdobna, zadarniająca, okrywowa do wiekszych ogrodów skalnych, pod krzewami, na murki, w szczeliny skalne, na rabaty bylinowe i nad oczka wodne. Nadaje sie na kwiat cięty.
Etymologia Nazwa "Campanulla" od łacińskiego "mały dzwon" z uwagi na dzwonkowaty kształt kwiatów.
Nazwa gatunku "collina"= wzgórza, pagórki.

[Janusz100]

ASTER STRACHEY'A
Aster stracheyi





Bylina wysokogórska, kłączowa ozdobna z uwagi na duże kwiaty.Tworzy kępy.
Z kłącza wyrasta kilka długich rozłogów, zakończonych rozetami liści. Liście są łyżeczkowate, ząbkowane, mięsiste, ogonkowe. Z rozety liści wyrastają brązowawe, ulistnione pędy kwiatostanowe. Liście łodygowe są mniejszeod rozetkowych. Kwiaty pojedyncze, 2-3 cm średnicy, bladoliliowe z żółtym środkiem. Płatki liczne, wąskie.

* Dekoracyjna roślina skalna.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 5-15 cm
Szerokość 10-15 cm
Kwitnie VII-VIII
Kolor bladoliliowy
Mrozodporność USDA 4

Rośnie na skałach, wśród głazów w alpejskiej tundrze na wysokości 3300-3800 m.npm w Zachodnich Himalajach, Xizang, Buthan, Nepal, Tybet Południowy, w Indiach nawet do 4500 m.npm - Pradesh, Uttar, Sikkim.
Stanowisko słoneczne, umiarkowanie wilgotne, osłonięte, ciepłe.
Gleba przepuszczalna, normalna, piaszczysto gliniasto żwirowa, umiarkowanie żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir kamienny 1 : 1 : 1
Odczyn Tolerancyjna na odczyn gleby.
Wymagania Dzielić i przesadzać co 3 lata. Podlewać gdy susza. Nawozić nawozem wolno działającym lub
dla roślin kwitnących. Przycinać póżna jesienią.
Rozmnażanie Podział - łatwo. Siew zimą lub wczesną wiosną (stratyfikacja).
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, zwirowych i pojemników.
Etymologia Nazwa rodzajowa "Aster" od greckiego słowa "aster" = gwiazda z uwagi na kształt kwiatu.
Nazwa gatunku "stracheyi" nadana przez Josepha Daltona Hookera botanika i podróżnika angielskiego, autora Flora Indii prawdopodobnie na cześć Johna Stracheya (1823-1907) brytyjskiego administratora kolonialnego, wicekróla Indii.

[Janusz100]

LNICA ALPEJSKA
Linaria alpina Syn. Antirrhinum alpinum





Bylina wysokogórska o pokroju płożącym i ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy kępki. ..."idealnie nadaje się do ogrodów skalnych"... 1/..."ozdoba każdego skalniaka"... 9/
Łodygi ma wiotkie, płożące się lub łukowato wzniesione, ulistnione. Liście wąskie, mięsiste, niebieskozielone, pokryte woskowatym nalotem, zebrane w okółkach po 3-4. Kwiaty dwuwargowe, 2-2,5cm długości, niebieskofioletowe z żółtą lub pomarańczowożółtą gardzielą i z cienką, zgięta w dół ostrogą długości 0,5-1 cm. Grona kwiatowe, na szczycie łodyg, krótkie, 3-15 kwiatowe. Roślina krótkowieczna, czasem zachowuje się jak dwuletnia. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 15/ 25/ 53/.
T-3 Średnio wymagająca.

Wysokość 8-15 cm
Szerokość 15-30 cm
Kwitnie VI-VII Powtarza do IX.
Kolor niebieskofioletowy (biały, różowy)
Mrozoodporność USDA 4 wg. innych żródeł 5.

Rośnie na piargach,żwirowiskach i skalistych zboczach ba wysokości 1500-3800 m.npm w górach Europy Środkowej i Południowej od Hiszpanii po Bałkany.
Stanowisko słoneczne do półcienistego ( wystawa południowa lub zachodnia), umiarkowanie wilgotne. Tolerancyjna na stanowisko, ale nie lubi gorącego i wilgotnego- latem.
Gleba mineralna, przepuszczalna, piaszczysto ilasto, żwirowo próchnicza, żyzna, głównie wapienna. Tolerancyjna na typ gleby.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys 1 : 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca
Odczyn pH 5,8-7,2 obojętny. Lubi lekko wapienny.
Wymagania Nie przesadzać. Podlewać umiarkowanie w razie suszy. Nisko przycinać po pierwszym kwitnieniu.
Rozmnażanie Podział. Sadzonkowanie póżną wiosną lub sadzonki korzeniowe na przedwiośniu.Siew bezpośre3dnio po zbiorze nasion do gruntu lub wczesną wiosną - łatwo (stratyfikacja).
Zastosowanie Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, żwirowych, alpinariów, na murki, tarasy, do pojemników i koszy wiszących.
Etymologia Nazwa rodzaju "linaria" od tego, że liście niektórych gatunków, są wąskie i spiralnie rozmieszczone wzdłuż łodygi, przypominające len. Nazwa gatunku "alpina" od siedliska roślin w Alpach.

[Janusz100]

FIOŁEK KOREAŃSKI
Viola koreana Poprawnie V.grypoceras var. exilis Syletta, Syn.V.Syletta, V.variegata, V.coreana.



Syletta

Bylina ozdobna głównie ze względu na dekoracyjne liście. Tworzy niskie, płaskie kępy.
Liście ma sercowate o karbowanych brzegach, ogonkowe. Blaszki liściowe ciemnozielone w srebrzyste desenie,na spodzie przebarwione
na fioletowo. Kwiaty, średnicy 2 cm, bladofioletowe, pięciopłatkowe, bezwonne, pojedyncze na szypułkach wyrastających ponad rozetki liściowe. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/.
T-2 Łatwa w uprawie

Wysokość 8-10 cm
Szerokośc 10-30 cm
Kwitnie IV-V (VI)
Kolor bladofioletowy
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na trawiastych zboczach, w zaroślach i lasach górskich do wysokości 2400 m.npm. w Korei, Japonii, Chinach.
Stanowisko lekko ocienione do półcienistego, umiarkowanie wilgotne, chłodne. Na stanowiskach bardziej słonecznych ma ładniej wybarwione liście.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, piaszczysto gliniasto próchniczo żwirowa, umiarkowanie żyzna
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir kamienny 1: 1 : 1
Odczyn pH 5,8-6,8 obojętny
Wymagania Podlewać regularnie gdy sucho. Wiosną nawozić nawozem wolnodziałającym. Uschnięte liście usuwać.
Rozmnażanie Siew do gruntu jesienią lub siew po stratyfikacji. Samosiew.
Zastosowanie roślina ozdobna do ogrodów skalnych, na skarpy, tarasy, do ogrodów miniaturowych i pojemników. Ładnie wygląda jako roślina okrywowa pod drzewa i krzewy oraz w towarzystwie funkii i paproci
Etymologia. Nazwa rodzaju "viola" pochodzi od łacińskiej nawy botanicznej fiołka. Nazwa gatunku "koreana" od siedliska rośliny w Korei.

RHS poleca do ogrodu skalnego gatunki
Viola cornuta Fiołek rogaty wys. 15cm Kwiaty fioletowe z Pirenejów i jego odmiany Alba Group o kwiatach białych ** AGM 1993
Viola cuculata Fiołek kapturkowaty wys. 15cm Kwiaty niebieskofioletowe z wsch. kanady i USA** AGM 1993
Viola "Jackanapes" Mieszaniec wys.12 cm Kwiaty dwukolorowe fioletowo żółte**AGM 1993
Viola "Molly Sanderson" Mieszaniec wys. 15cm Kwiaty czarne ** AGM 1993

[Janusz100]

CZYŚCICA ALPEJSKA
Acinos alpinus Syn. Satureja alpina,. Calamintha alpina





Niska, rozłożysta krzewinka górska, niezimozielona. Tworzy zwarte poduszki lub kępki.
Z mocno ukorzenionego kłącza wyrastają pędy. Pędy są płożące, na wierzchołkach wzniesione, omszone, ulistnione. Liście małe na krótkich ogonkach, ciemnozielone, w zarysie owalne do półokrągłych, naprzeciwległe, ząbkowane na wierzchołkach, rzadko owłosione, o zapachu mięty pieprzowej. Liście skórzaste, szorstkie i grube. Kwiaty liczne, drobne, dwuwargowe, rurkowate, osadzone w kątach liści na wzniesionych pędach. Kwiaty fioletowe, średnicy 25 mm z białymi nakropieniami na dolnej wardze, po stronie zewnętrznej różowoczerwone lub białe, osadzone po 6 w 3-8 lużnych nibyokółkach. Roślina krótkowieczna. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 24/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 10-20 cm
Szerokość 20-30 cm
Kolor czerwonofioletowe (różowoczerwone, białe)
Kwitnie VI-VIII
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na suchych zboczach, ścianach skalnych, wapiennych piargach, pastwiskach, w zaroślach, jasnych lasach na wysokości 900 do 2700 m.npm. w Górach Srodkowej i Południowej Europy od Hiszpanii, przez Alpy, Apeniny, Bałkany, Karpaty po Azję Mniejszą oraz na Krecie i w Afryce Północnej.
Stanowisko bardzo słoneczne w południe osłonięte (10 godzin słońca) , suche do umiarkowanie wilgotnego, umiarkowanie ciepłe. Toleruje suszę, nie znosi wilgoci ani palącego słońca.
Gleba mineralna, przepuszczalna, gliniasto próchnicza, uboga. Na glebach żyznych słabo kwitnie.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys 1 : 0 : 1 : 1 lub 1 : 1 : 1 : 1
Odczyn pH 5,5 -8,0 lekko kwaśny, obojętny, zasadowy. Tolerancyjna na odczyn, ale lubi zasadowy.
Wymagania Co 2 lata dzielić i przesadzać skrajne, części kępy. Podlewać sporadycznie, tylko w razie suchego lata. Ogławiać kwiatostany po kwitnieniu dla uniknięcia samosiewów. Wiosną usunąć uschnięte liście.
Rozmnażanie Podział - wiosną. Sadzonkowanie - sadzonki półzdrewniałe. Siew wiosną IV-V (stratyfikacja). Samosiew.
Zastosowanie Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, żwirowych, na murki, "zielone dachy" i do pojemników.
Roślina lecznicza o działaniu napotnym i przeciwgorączkowym. Roślina jadalna - herbaty.
Etymologia Nazwa rodzaju "acinos" z języka greckiego "akinos"= pachnąca, aromatyczna roślina w związku z zapachem liści.
Nazwa gatunku "alpinus" = alpejska, górska roślina.

[Janusz100]

JASIENIEC KĘDZIERZAWY
Jasione crispa Syn.Phyteuma crispa



Idea Stoj

Niska górska bylina płożąca, ozdobna z uwagi na kwiaty. Tworzy płaskie poduszki liści. ..."Jasieńce to cenne rośliny do ogrodów skalnych"...24/
Pędy ma zdrewniałe, płone leżące, a kwiatostanowe wzniesione, bezlistne. Liście zebrane w odziomkowe rozety. Liście skórzaste, lancetowate, pofałdowane, ząbkowane, rzadko owłosione, siedzące. Kwiaty małe, niebieskie, pięciopłatkowe, zebrane w spłaszczone, gęste główki średnicy 2-3 cm na końcach pędów. Roślina krótkowieczna - kilka lat.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 24/ 53/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 7-10cm
Szerokość 15 c
Kwitnie V-VI
Kolor niebieski (rzadko różowy lub biały)
Mrozoodpornośc USDA 6

Rośnie na górskich murawach, piargach, w szczelinach skalnych na glebach kwaśnych (krzemionkowych) na wysokości do 2500 m.npm. w Europie Południowo Zachodniej na Półwyspie Iberyjskim (Pireneje) i w Afryce Północnej (Maroko, Tunis).
Stanowisko słoneczne w południe ocienione - wystawa wschodnia, zachodnia lub północna, umiarkowanie wilgotne (jesienią i zimą suche) Wrażliwa na wilgoć zimą.
Gleba mineralna, zasobna piaszczysto żwirowo próchnicza, kamienista, kwaśna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir : grys kamienny 1 : 1 : 1 : 1 + drenaż
Odczyn pH 6,1-7,5 lekko kwaśny do obojętnego. Lubi lekko kwaśny.
WymaganiaSadzić tylko w podłożu i na stanowisku jw. Zbierać nasiona i wysiewać corocznie. Zimą sucho (daszek).
Rozmnażanie Podział kęp - wiosną. Siew bezpośrednio po zbiorze nasion w jesieni.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych i ogrodów żwirowych.
Odmiany
ssp.crispa[/bssp.a] 5-15 cm Liście owłosione Kwiaty niebieskie Pireneje, Portugalia.
ssp.amethistina 5-10cm Liście nieowłosione. Kwiaty fioletowe, ciemniejsze od typu Hiszpania Sierra Nevada.
inny gatunek to Jasione idea 5-10 cm Endemit z Gór Ida (Kazdagi) w Turcji 1300-1700 m.npm.
Etymologia Etymologia nazwy rodzaju niepewna. Niektórzy wywodzą od Jazona z wyprawy Argonautów. Starożytni Grecy znali roślinę o nazwie Jasione, ale nie ma pewności, że to ta sama roślina. Wg. Teofrasa pochodzi od "iasis" = gojenie, leczenie z uwagi na właściwości lecznicze. Nazwa gatunku "crispa" oznacza z j.łacińskiego kędzierzawy z uwagi na owłosienie rośliny.

[Janusz100]

GORYCZKA WIOSENNA
Gentiana verna





Niska, zimozielona bylina górska, hal i muraw naskalnych od piętra dolnego po hale, o ozdobnych kwiatach i liściach. Tworzy zwarte kępy przyziemnych rozetek liściowych. ..."Klejnoty ogrodów skalnych"...9/
Z krótkich kłączy wyrastają cienkie rozłogi zakończone rozetkami liści. Liście są szarozielone z wierzchu lśniące, skórzaste. Łodygowe są mniejsze. Łodyga kwiatostanowa krótka, wyprostowana, czterokanciasta z 1-3 par liści i pojedynczymi, zwróconymi ku górze , trąbkowatymi, niebieskimi, błyszczącymi, pięciopłatkowymi kwiatami. Kwiaty długości 2-3,5 cm o białej gardzieli i mocno odgiętych płatkach z fałdkami u ich nasady. Kwiaty zamykają się na noc, w czasie deszczu i gdy temperatura spada poniżej 10 st.C. z dokładnością do 1 st. Ciekawostką jest, że kwiaty zamykają się też w czasie wstrząsów spowodowanych np. silnym wiatrem. Roślina krótkowieczna. Roślina rodzima.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 8/ 9/ 15/ 24/ 31. RHS poleca odmianę "Angulosa" ** AGM 2002
T-3 Średnio wymagająca.

Wysokość 5-12 cm
Szerokość 10-15 cm
Kwitnie IV-V (VI) Czsem powtarza we IX
Kolor intesywnie niebieski - lazurowobłękitny ( biały, różowawy)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie w górzystych rejonach Europy- Alpy, Kaukaz, na skałach, murawach naskalnych, halach na wysokosci do 3000 m.npm. od Irlandii po Rosję, Iran, Irak przez Azję Środkową do Mongolii, Afryka Północna - Maroko. W Polsce - Tatry, Pieniny, Spisz.
Stanowisko słoneczne w południe ocienione do półcienistego, stale umiarkowanie wilgotne, chłodne.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto ilasto żwirowo próchnicza, kamienista, umiarkowanie żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + dobry drenaz +Ca
Odczyn pH 6,6-8,5 obojętny do zasadowy. Roślina wapniolubna. Wg. 9/ Odczyn zależy od miejsca, w którym rośnie w naturze, moźe być również kwaśny.
Wymagania. Sadzić i przesadzać z bryłą ziemi, gdyż prawdopodobnie współżyje z grzybami mikoryzowymi. Ściółkować wokół rośliny żwirkiem wapiennym. W 1 roku po posadzeniu podlewać sukcesywnie, póżniej tylko gdy susza. Pożądana jest wysoka wilgotność powietrza, dlatego dobrze jest sadzić przy oczku wodnym lub zraszać w lecie. Nawozić można niewielkimi dawkami nawozów dla roślin kwitnących, pierwszy raz po stopnieniu śniegu, drugi raz w czasie tworzenia pączków kwiatowych i trzeci raz gdy tworzy nasiona. Z uwagi na krótkowieczność sukcesywnie wysiewać nasiona wokół rośliny matecznej.Lepiej podobno rośnie
w towarzystwie pierwiosnków, sasanek i dziewięćsiłów.
Rozmnażanie Siew jesienią, bezpośrednio po zbiorze nasion do gruntu, najlepiej w sąsiedztwie rośliny matecznej - łatwo. W innym okresie po stratyfikacji. Kiełkuje w ciemności. Sadzonki pędowe ukorzeniane w piasku - łatwo. Podział kępy wiosną - trudno.
Odmiany
"Angulosa" ma kwiaty większe od typu, ciemnnobłękitne ** AGM 2002
"Alba" Kwiaty białe.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, żwirowych, na obrzeża rabat i ścieżek, w szczeliny między kamieniami i do pojemników, koryt. Ładnie wygląda w dużej grupie, ale także w towarzystwie primula marginata, auricula czy saxigraga oppositifolia.
Roślina chroniona.
EtymologiaNazwa "Gentiana" pochodzi od Genthiusa króla Ilirii, który żył w II w.pne na obszarze obecnej Albani. Był on pierwszym, który zastosował goryczkę w leczeniu, swoich żołnierzy dotkniętych malarią, chociaż prawdopodobnie była ona używana w leczeniu znacznie wcześniej. Nazwa gatunku verna= wczesna; z uwagi na kwitnienie wczesną wiosną.

[Janusz100]

WYŻLIN HISZPAŃSKI
Antirrhinum hispanicum Syn. A. glutinosum, A.graniticum boissieri





Karłowata krzewinka zimozielona o ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy kępy. ..."Niższe wyżliny to cenne rośliny do ogrodów skalnych"...24/
Łodygi ma płożące się, słabo rozgałęzione czasem wzniesione, gęsto ulistnione. Liście na całej długości łodygi, jajowate, szaro omszone, gęsto pokryte włoskami, srebrzystozielone. Kwiaty wargowe, pięciopłatkowe długości 2-3 cm, typowe dla "lwiej paszczy", zebrane w kwiatostan na końcu pędów. Kwiaty mają kolor różowy lub biały z żółtym sklepieniem dolnej wargi. Kwiaty mają zabawny kształt i po naciśnięciu szeroko sie otwieraja i kojarzą sie z paszczą zwierzęcia. Kwitnie długo. Roślina krótkowieczna. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 24/ i 53/.
T-2 Łatwa w uprawie, ale nie w pełni mrozoodporna.

Wysokość 15-25 cm
Szerokość 20 cm
Kwitnie VI-VIII Powtarza
Kolor fiołkoworóżowy (biały, żółty, różowy)
Mrozoodporność USDA 5. Wg. innych żródeł 6 a nawet 7

Rośnie na skakach i ścianach skalnych na wysokości 200-2500 m.npm. w Hiszpanii (Grenada, Almeria) Portugalii i Afryce Północnej (Maroko).
Stanowisko słoneczne w południe ocienione do pstrokatego cienia, umiarkowanie wilgotne (w okresie od wiosny do jesieni) potem suche, ciepłe.
Gleba mineralna do normalnej, przepuszczalna, żwirowa, bogata w wapń, umiarkowanie żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys 1 : 0 : 1 : 1 lub 1 : 1 : 1 : 0 + drenaż + Ca
Odczyn zasadowy
Wymagania Dobrze jest posadzić na zboczu, ułatwia odpływ wody. Wiosną przycinać łodygi dla poprawy zagęszczenia krzewu. Podlewać sporadycznie w porze wiosenno letniej. Wiosna nawozić nawozem wolnodziałającym lub dla roślin kwitnących.
Przekwitle kwiaty usuwać, kwitnie powtórnie. Zimą sucho (daszek). Zima okrywać. Część łodyg może przemarzać, ale wiosną odbijają z korzenia.
Rozmnażanie Siew wczesną jesienią lub wiosną po stratyfikacji. Sadzonki wczesnym latem - zielne lub z piętka w piasku.
Zastosowanie
Roślina ozdobnma do ogrodów skalnych, na suche murki, brzegi rabat, do pojemników , wiszacych koszy.
Etymologia
Nazwa rodzaju z j.greckiego antirrhinon=przeciwdziala; prawdopodobnie z uwagi na właściwiści lecznicze lub od "anty" i "rhis"=jak nos; z uwagi na kształt kwiatu lub kapsułki owoców. Nazwa gatunku "hispanicum"= hiszpański, siedlisko rośliny.

[Janusz100]

PRZYMIOTNO ZŁOŻONE
Erigeron compositus






Karłowata bylina arktyczno-górska o ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy lużne,niskie kępy. ..."Doskonale nadaje sie do sadzenia...w ogrodach skalnych"...1/
Ma korzeń palowy z którego wyrastają podziemne, poziome kłącza. Liście ma pierzaste, ząbkowane, owłosione, szarozielone, zebrane
w odziomkowe rozety. Liście długoogonkowe, wachlarzowate, głęboko dłoniastodzielne. Łodygi liczne, wyprostowane, bezlistne.
Kwiaty stokrotkowate, średnicy 1,5-2,3 cm, białe lub lekko zaróżowione z żółtym środkiem, pojedyncze na szczycie łodyg. Wyglądem przypomina astry, ale płatki kwiatowe ma drobniejsze, osadzone w kilku rzędach po 20-60 płatków. Długo kwitnie. Roślina długowieczna. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 15/ 24/ 53/.
T-2 Łatwa w uprawie

Wysokość 10-15 cm
Szerokość 15-20 cm
Kwitnie V-VI (VII)
Kolor biały (różowy, liliowy, niebieski)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie na miejscach piaszczystych i kamienistych, na skałach, łąkach i zboczach na wysokości 1800-4300 m.npm. na Grenlandii, Alasce, Czukotce w Rosji, w Quebecu w Kanadzie oraz w zachodniej części Ameryki Północnej.
Stanowisko słoneczne w południe ocienione lub pstrokaty cień, umiarkowanie suche, osłoniete przed wiatrem, chłodne.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto żwirowa, nie ciężka, kwaśna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir kamienny 1 : 1: 1 + drenaż
Odczyn pH 5,6-7,8 lekko kwasny, obojętny, lekko zasadowy. Tolerancyjna na odczyn.
Wymagania Dzielić i przesadzać co 2-3 lata - póżną wiosną. W okresie wegetacji nie dopuścić do przesuszenia gleby. Po kwitnieniu ogławiać.
Rozmnażanie Podział dużych kęp wiosną. Siew (stratyfikacja)-wiosną - nie przykrywać nasion. Samosiew. Sadzonki z piętką w III-IV pod szkłem.
Zastosowanie Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, na murki kwiatowe, do koryt, na podwyższone rabaty.
Etymologia
Nazwa rodzaju ?Erigeron? od greckich słów ?eri? = wczesny i ?geron? = starzec; z uwagi na biało owłosione owoce. "compositus"=złożony.

[Janusz100]

NIEZAPOMINAJKA COLENSONA
Myosotis colensoi Syn.M. decora



Bylina górska o ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy małe, gęste kępy. ..."Na uwagę zasługują stosunkowo mało znane niezapominajki z Nowej Zelandii"...25/ ..."Najbardziej znany nowozelandzki gatunek nezapominajki, lepiej rosnący w ogrodzie od innych gatunków z tego rejonu"...1/
Liście ma skórzaste, zielonoaksamitne, okrągławe, owłosione na górnej powierzchni, zebrane w odziomkowe rozetki. Łodygi boczne wyrastają daleko od liści rozety. Kwiaty ma drobne, średnicy 0,8-1,2 cm, pięciopłatkowe, białe z żółtymi oczkami. Roślina krótkotrwała. Samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 25/ 53/.
T-3 Roślina średnio wymagająca.

Wysokość 5 cm
Szerokość 15-30 cm
Kwitnie V
Kolor biały (niebieski, różowy)
Mrozoodporność USDA 5

Rośnie wśród wapiennych skał i piargów na wysokości 800-1300 m.npm. w Nowej Zelandii i na Wyspie Południowej. Endemit nowozelandzki.
Stanowisko półcieniste lub pstrokaty cień, stale wilgotne (w okresie wegetacji).
Gleba mineralna, przepuszczalna, piaszczysto ilasta, żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liścioiwa : żwir wapiennny : grys 1 : 1 : 1 : 1 + dobry drenaż + Ca
Odczyn zasadowy
Wymagania Nawozić po kwitnieniu. Zimą sucho. Odporna na mróz.
Rozmnażanie Siew jesienią. Samosiew.
Zastosowanie Roślina ozdobna, okrywowa, do ogrodów skalnych, na rabaty, pod drzewa i krzewy, do koryt i nad brzegi oczek wodnych. Ładnie wygląda z pierwiosnkami, skalnicami i małymi trawami ozdobnymi.
Etymologia Nazwa rodzaju "Myosotis" z języka greckiego = mysie ucho; z uwagi na wydłużony kształt liści tych roślin.
Nazwa gatunku "colensoi" od nazwiska Williama Colenso (1811-1899) misjonarza do Nowej Zelandii, botanika, badacza i polityka.