Najpiękniejsze rośliny ogrodów skalnych - BAZA

[Janusz100]

MIŁEK AMURSKI
Adonis amuriensis Syn. A. dahurica





Bylina o pokroju krzaczastym i ozdobnych kwiatach i liściach. Tworzy kępki. Zwiastun wiosny, kwitnie razem z rannikiem ( Eranthis hyemalis). 4/
Kłącza ma brązowe, krótkie, grube i kruche. Przed zimą zawiązuje pąki, które znajdują się tuż pod powierzchnią podłoża. Po ociepleniu pierwsze, często spod śniegu, przed rozwojem liści, ukazują się pąki. Potem rośnie łodyga kwiatostanowa i rozwijają się liście. Łodygi ma rzadko rozgałęzione . Liście są bardzo drobno powcinane, podwójnie lub potrójnie pierzaste, ząbkowane na brzegach, przypominające z wyglądu liście paproci i osadzone poziomo na ogonkach coraz krótszych ku górze łodygi. Liście są początkowo brązowawe potem zielenieją i są błyszczące. Liście rozwijają się wraz z kwiatami 31/. Liście wierzchołkowe tworzą ?gniazda? na których spoczywają pojedynczo osadzone kwiaty. Kwiaty są 20 ? 30 (50) płatkowe, w kształcie misy o średnicy 3 ? 4 cm, kształtem przypominające kwiaty zawilca. Płatki mają jasnożółte, błyszczace, z białymi, różowymi lub czerwonymi prążkami, od spodu brązowawe, . Kwiaty zamykają się nocą i w dni pochmurne. Kwitnie 4 - 6 tygodni. Rośnie wolno. Roślina trująca. Na jednym miejscu może rosnąć wiele lat kwitnąc coraz obficiej. Starsza roślina może mieć kilkanaście kwiatów.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 2/ 3/ 9/ 15/ 31, 53.
T-2 Łatwa w uprawie . Nie wymagająca ani co do gleby, ani co do warunków atmosferycznych 31/.

Wysokość 15?20 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie (II) III-IV 
Kolor złocistożółty
USDA 3 lub 4

Rośnie na wzgórzach, wilgotnych północnych i wschodnich zboczach pod drzewami zrzucającymi liście, na otwartych stokach i terenach porośniętych krzewami.
Występowanie Daleki Wschód, Chiny północne ? Mandżuria, Wschodnia Syberia w dorzeczu rzeki Amur, Sachalin, Japonia, Korea.
Stanowisko  umiarkowanie półcieniste , umiarkowanie wilgotne do wilgotnego wiosną, latem suche, osłonięte od wiatru. W okresie kwitnienia ? słoneczne. Lubi słoneczne i ciepłe lato.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, piaszczysto gliniasto ilasta, próchniczo torfowa, umiarkowanie żyzna, lekko kwaśna.
Podłoże 
ziemia darniowa : ziemia liściowa (z lasu iglastego) : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż + nieco torfu kwaśnego.
Dobrze rośnie w każdej ziemi ogrodowej wzbogaconej kompostem z drenażem.
Odczyn pH 5,6 ? 6 lekko kwaśny. Wg. 24/ Wymaga nieco kwaśnej gleby.
Wymagania Nie przesadzać, ale dzielić co 4 - 5 lat. Kwitnie b. wcześnie - Chronić kwiaty wiosną, przed przemarzaniem.Sadzić do podłoża wzbogaconego kompostem. Wiosną ściółkować ziemią liściową (kompostem). Podlewać skąpo ? regularnie tylko wiosną. Roślina w stanie spoczynku od VII. Oznaczyć miejsca gdzie rośnie, by go nie uszkodzić. Zimą sucho ( daszek ) również wiosną dla ochrony roślina przed przemarzaniem. 9/ Zimą lekko okrywać. 
Rozmnażanie Ogólnie trudne. W uprawie nie zawiązuje nasion. Siew bezpośrednio po zbiorze nasion we IX lub po stratyfikacji w IV. Kiełkują wiosną. Siewki rosną wolno, kwitną po 4-5 latach. Odmiany tylko przez podział starych, 4 letnich kęp po kwitnieniu i zaschnięciu liści. 9/ Sadzonkowanie oddzielonych pędów.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, wrzosowiskowych i na rabaty mieszane, pod drzewa i krzewy liściaste o głębokim korzeniu. Stosowany jest najczęściej grupami 31/. Ładnie wygląda z przebiśniegami, pierwiosnkami, sasankami, ciemiernikami, rannikami, wczesnowiosennymi cebulowymi i dekoracyjnymi trawami. .Roślina lecznicza ? korzeń jako środek sercowy, cała roślina o działaniu moczopędnym i uspokajającym. 
Odmiany są krótkowieczne i nie tworzą nasion. Wiele odmian japońskich to rośliny wyłącznie doniczkowe.
Do sprawdzonych w ogrodach skalnych odmian należą
?Pleniflora? Kwiaty pełne, żółtozielone. Nie zawiązuje nasion. 9/. Polecany przez 3/
?Sandanazaki? Płatki bardzo liczne, podwójne, w środkowym okółku postrzepione i tworzące zielony pierścień.
Etymologia Nazwa rodzaju jak przy A.vernalis. Nazwa gatunku ?amuriensis? od siedliska w dorzeczu rzeki Amur.

[Janusz100]

RZEŻUSZKA ALPEJSKA Hutchinsia alpina Syn. Obecnie ? Pritzelago alpina, Noccaea alpina

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Niska, zimozielona bylina górska o pokroju darniowym i ozdobnych kwiatach i liściach. Tworzy niskie, płaskie, gęste kępki i lużne darnie. Roślina rodzima.
Korzeń ma palowy, niewielki, system korzeniowy płytki i słaby. Tuż pod powierzchnią ma liczne,krótkie rozłogi. Liście ciemnozielone, błyszczące w zasadzie tylko odziomkowe, jajowate, pierzaste złożone z 5 ? 9 drobnych blaszek. 4/ Na pędach płonych liście wyrastają skrętolegle w dolnej części i tworzą rozety. Pędy kwiatostanowe wzniesione, krótko owłosione, bezlistne, zakończone są kwiatostanem w kształcie baldachogrona. Kwiaty drobne, białe w środku nieco ciemniejsze, czteropłatkowe zebrane w baldachogrona po 12 - 42 sztuki, średnicy 0,5 cm. Kwiaty słabo pachnące. Kwitnie długo ? do 4 miesięcy. Roślina długowieczna do 10 lat. Wg. 15 ? krótkowieczna, ale odnawia się przez samosiew.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 15/ 24/ 31/ 53.
T-2 Łatwa w uprawie

Rośnie w szczelinach skalnych, na wilgotnych półkach, wysokogórskich murawach skalnych, usypiskach, morenach, piargach, nad brzegami potoków na podłożach wapiennych na wysokości 1100 ? 3400 m.npm.
Występowanie Góry Europy Południowo Środkowej, Hiszpania - Pireneje, Jura, Alpy, Północne Włochy - Apeniny, Karpaty, Bałkany - Macedonia. W Polsce ? Tatry.

Wysokość 5 ? 12 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie V ? VII
Kolor biały
USDA 4

Stanowisko Słoneczne - w okresie kwitnienia ( w południe ocienione), potem półcieniste (wystawa północna lub wschodnia), stale umiarkowanie wilgotne, chłodne.
Gleba normalna do mineralnej ale zasobnej, przepuszczalna, lekka, piaszczysto żwirowa, umiarkowanie żyzna do ubogiej, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny : grys wapienny 1 : 1 : 1 : 0 lub 1 : 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca
Odczyn pH 6 ? 8 lekko kwaśny, obojętny, zasadowy. Lubi zasadowy bo a naturze rośnie na podłożu zasadowym ? dot.H.alpina ssp. alpina. Na podłożu kwaśnym, granitowym rośnie w Pirenejach, bardzo rzadka odmiana H.alpina ssp.brevicaulis.
Wymagania Roślina trudna do uprawy na nizinach. Regularnie podlewać w czasie suszy w lecie. Kompostować. Ściółkować wokół rośliny grysem wapiennym. Zimą sucho (daszek) zwłaszcza na cięższych glebach. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział kęp w III-IV przed kwitnieniem lub po kwitnieniu ? łatwo. Sadzonkowanie w lecie. Siew XII-III (stratyfikacja)
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa do małych ogrodów skalnych, na murki, do pojemników, na groby.
Odmiany
?Cristal Carpet?10-15 cm Liście ciemnozielone. Kwiaty białe.
Etymologia
?Hutchinsia? od nazwiska irlandzkiej botaniczki Ellen Hutchins (1785 ? 1815). Obecna nazwa ?Pritzelago?
od nazwiska niemieckiego botanika i bibliotekarza Georga Augusta Pritzel (1815 ? 1874). Nazwa gatunku
?alpina?od siedliska roślin w Alpach.

[Janusz100]

CZOSNEK GRZEBIENIASTY
Allium carinatum ssp. pulchellum Syn. A.flavum ssp.pulchellum

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Cebulowa bylina bulwiasta o pokroju wyporostowanym i ozdobnych kwiatach.
Cebula średnicy 1 cm. Z niej wyrastaja liście i pęd kwiatostanowy. Liście są równowąskie, trawiaste, szarozielone, obejmują dolną część pędu i są wygięte na zewnątrz. Liście mają smak i zapach cebuli. Pędy kwiatostanowe, purpurowe są bezlistne i zakończone lużnym baldachem kwiatostanowym otoczonym, przez długie, bardzo wąskie liście przykwiatkowe, które opadaja wraz z rozkwitem kwiatów. 1/ Kwiaty duże dzwonkowate, purpuroworóżowe z wystającymi pręcikami na szypułkach o nierówniej długości, stojące lub wyginające się w dół w czasie dojrzewania. Budowę kwiatu i kwiatostanów mają podobną do A.flavum. Kwiaty przewieszające się, zebrane w lużne baldachy na końcach długich szypułek. Kwiatostany 7 ? 10 cm średnicy złożone z kilkudziesięciu kwiatków . Kwitnie ok. 2 miesiące. Rozrasta się szybko poprzez cebule przybyszowe.

Ocena **AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 2/ 33/.
T-2 Łatwa w uprawie

Wysokość 30-45 cm
Szerokość 10-30 cm
Kwitnie VI ? VII
Kolor purpuroworóżowy
USDA 5 lub 6

Rośnie w lasach sosnowych i na suchych łąkach i stokach na podłożach kamienistych, ciepłych, wapiennych do wysokości 1500 m.npm.
Występowanie Europa Południowa i Środkowa ? Francja, Austria, Południowe Niemcy, Włochy, Bałkany, Ukraina, Rosja, Turcja, Gruzja, Azerbajdżan. W Polsce na południu rośnie typ A.carinatum ssp. carinatum. Kwiatostan ma mniej ozdobny i w baldaszku ma zielonkawe siedzące cebulki potomne ( rozmnóżki ).
Stanowisko umiarkowanie słoneczne ? wystawa południowo zachodnia i wschodnia, umiarkowanie wilgotne, ciepłe. Roślina kserotermiczna.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto gliniasto ilasta, próchniczo żwirowo kamienista, żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + drenaż
ziemia darniowa : ziemia liściowa : torf odkwaszony 4 : 1 : 4 + drenaż
Odczyn pH 5,8 ? 7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Lubi zasadowy, bo w naturze rośnie na podłożach wapiennych.
Wymagania
Co 2 ? 3 lata dzielić i przesadzać. Sadzić cebule wiosną, na głębokość dwa razy większą niż ich średnica. Podlewać w czasie suszy tak by podłoże było lekko wilgotne. Ściółkować kompostem lub nawozić nawozem wolnodziałającym i dla roślin cebulowych. Kwiatostany przekwitłe i suche liście usuwać. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie
Podział ? cebule przybyszowe ? łatwo. Siew w pojemnikach w zimnym inspekcie lub do gruntu na miejsca
stałe ? jesienią lub wiosną po stratyfikacji. Metoda siewu 2.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, ogrodów żwirowych, na wrzosowiska, rabaty. Ładnie wygląda w mieszanej grupie A.flavum ? żółty, A.carinatum ssp.pulchellum purpuroworóżowy i biały. Roślina lecznicza na anoreksję, depresję, jadłowstręt i jako lek moczopędny. Kwiaty nadają się na kwiat cięty i suszone ? zachowują bowiem kolor po przekwitnięciu. W Niemczech roślina chroniona.
Odmiany
ssp.pulchellum ?Album? Kwiaty białe ** AGM 2002
Etymologia Nazwa rodzaju jak przy A.caeruleum. Nazwa gatunkowa ?carinatum? - podobne do łodzi w odniesieniu do nasion.

[Janusz100]

CZOSNEK KARATAWSKI
Allium karataviense





Niska cebulowa bylina bulwiasta o ozdobnych liściach i kwiatach. Jest jednym z najbardziej ozdobnych gatunków czosnków, liście ma ozdobne często do jesieni. Jedna z nielicznych roślin cebulowych o pięknych liściach?.?Czosnek do ogrodów skalnych?...24/
Z dużych, białych cebul, średnicy 5 cm wyrastają poziomo najczęściej dwa do trzy liście odziomkowe. Liście naprzeciwległe są szerokie, płaskie, mięsiste, prążkowane, szarozielone z metalicznym połyskiem, lekko purpurowo przebarwione zwłaszcza pod spodem, rozchodzące się szeroko, na końcach podwinięte na zewnątrz i zaokrąglone. 4/ Liście pachną cebulą. Łodyga wzniesiona, sztywna, krótka, mocna, bezlistna. Kwiaty sześciopłatkowe, gwiażdziste, początkowo zielonkawe, potem białosrebrzyste, wreszcie różowawe. Płatki z czerwonym paskiem w środku . Kwiaty lekko pachnące zebrane są po ok. 40 sztuk w regularnie kuliste, duże, gęste kwiatostany średnicy 5 ? 7 cm. Kwitnie ok 2 miesiące. Owocostany purpurowoczerwone, ozdobne 31/. Może wywoływać alergie przy uprawie.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 2/ 9/ 24/ 33/ 31/.
T-2 Łatwa w uprawie. Nie ma specjalnych wymagań co do uprawy 31/.

Wysokość 15-25 cm
Szerokość 15-30 cm
Kwitnie V-VI
Kolor różowy, biały, jasno purpurowy
USDA 5

Rośnie na górskich stokach pozbawionych lasu i w rzadkich zaroślach, na wapiennych piargach.
Występowanie Azja Środkowa ? Turkiestan, Tadżkistan, Uzbekistan
Stanowisko słoneczne do półcienistego, umiarkowanie wilgotne, zwłaszcza w okresie kwitnienia ? potem suche, osłonięte. Roślina światłolubna.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, gliniasto piaszczysto ilasta, żwirowo próchnicza, żyzna do umiarkowanie żyznej, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca
ziemia darniowa : ziemia liściowa : torf odkwaszony 4 : 1 : 4 + drenaż + Ca
Odczyn pH zasadowy
Wymagania
Co 4 ? 5 lat dzielić i przesadzać. Cebule sadzić wiosną na głębokość trzy razy większą niż ich średnica. W czasie kwitnienia i suszy ? podlewać. Wiosną nawozić nawozem wolnodziałającym potem dla roślin cebulowych. Kwiatostany przekwitłe i uschnięte liście ? usuwać. Zimą sucho. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział ? cebule przybyszowe w III-V lub w VII-VIII, gdy liście żółkną. Po przesuszeniu sadzi się do gruntu we IX-X. Siew bezpośrednio po zbiorze do gruntu - jesienią lub wiosną do pojemników po stratyfikacji. Metoda siewu 2. kwitnie po 2-3 latach.
Zastosowanie
Roślina ozdobna do ogrodów skalnych, ogrodów żwirowych i naturalistycznych, pojedynczo na trawnikach, na rabaty bylinowe, do pojemników i skrzynek balkonowych. Ładnie wygląda posadzony osobno lub z innymi roślinami cebulowymi 31/.
Roślina miododajna.
Kwiaty nadają się do suszenia i na kwiaty cięte ? długo stoją.
Odmiany
Ivory Queen Kwiaty białe
Red Globe Kwiaty purpurowe, większe od typu.
Etymologia
Nazwa rodzaju jak przy A.caeruleum. Nazwa gatunku ?karataviense? od nazwy łańcucha górskiego Kara Tau w Kazachstanie gdzie znaleziono siedlisko rośliny po raz pierwszy.1/

[Janusz100]

RUMIAN MARSCHALLA
Anthemis marschalliana Syn.biebersteiniana, A.rudolphiana




Niska bylina górska o pokroju płożącym i ozdobnych liściach oraz kwiatach. Tworzy lużne, niskie kępy.
Korzenie ma grube, zdrewniałe. Pędy mocno rozgałęzione, pokładające się, zdrewniałe u nasady z nielicznymi liśćmi u podstawy. Liście szarozielone,dwu lub trzykrotnie pierzastosieczne z szarymi, jedwabistymi włoskami z obu stron blaszki, tworzą ?nibyrozetki?i są aromatyczne. 4/ Pędy kwiatostanowe ma cienkie i proste. Kwiaty języczkowate po 15-30 zebrane w koszyczki, złotożółte z ciemniejszym środkiem , średnicy 3 ? 4 cm. 9/ podobne do kwiatów stokrotki, pachnące. Kwitnie obficie.

Ocena * AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 24/ 53/.
T-2 Łatwa w uprawie pod warunkiem odpowiedniego stanowiska i podłoża

Wysokość 15-30 cm
Szerokość 30-60 cm
Kwitnie V-VI ( VII )
Kolor złotożółty
USDA 6

Rośnie na piargach, wysokogórskich murawach, w szczelinach skalnych na podłożu wapiennym na wysokości 1900 ? 3100 m.npm.
Występowanie Azja Zachodnia ? Turcja, Kaukaz.
Stanowisko umiarkowanie słoneczne do półcienistego, suche do umiarkowanie wilgotnego, ciepłe.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto ilasta, próchniczo żwirowa, przeciętna do żyznej, niekwaśna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa ( leśna ) : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + dobry drenaż + Ca
Odczyn pH 6,6 ? 7,8 obojętny, lekko zasadowy.
Wymagania
Podlewać umiarkowanie zwłaszcza latem,gdy sucho. Nawozić nawozem wolnodziałającym i dla roślin kwitnących. Przycinać po kwitnieniu w VIII, by nadać roślinie bardziej uporządkowany kształt. Zimą sucho (drenaż). Zimą lekko okrywać. ..."Żle znosi zimową wilgoć"... 9/
Rozmnażanie
Siew XII-III ? łatwo, kiełkuje po 14 dniach. Podział rozrośniętych kęp w IV-V lub jesienią.
Sadzonkowanie ? latem.
Zastosowanie
Ozdobna roślina okrywowa do ogrodów skalnych i ogrodów naturalistycznych w grupach na łąki kwietne, na murki, skarpy, rabaty i do pojemników.
Roślina miododajna.
Nadaje się na kwiaty cięte.
Etymologia
"Anthemis" od greckiego słowa "anthemon" = kwiat. Nazwany tak z uwagi na to, że grecy tak nazywali wszystkie kwiaty podobne do rumianku.

[Janusz100]

RUMIAN KROPKOWANY
Anthemis punctata ssp.cupaniana Syn.R.sycylijski

https://www.google.com/search?client=fi ... z&dpr=1.25

Bylina górska, częściowo zimozielona o pokroju poduszkowym i ozdobnych liściach i kwiatach. Tworzy luźne poduszki.
Łodygi ma jasnobrązowe o białoszarym owłosieniu, liczne, rozgałęzione, zdrewniałe u podstawy. Liście srebrzystoszarozielone, aromatyczne, 2 ? 3 krotnie pierzastosieczne, finezyjnie podzielone, jedwabiste, pokryte białawymi włoskami. Kwiaty stokrotkowate, języczkowate, białe z żółtymi środkami, zebrane są w koszyczki średnicy 5 - 6 cm. Kwiatostany usytuowane są na brązowozielonych, miękkich, prostych. szypułkach, długości 15 cm. Może być inwazyjny. 1/

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Typ nie nadaje się do ogrodu skalnego. Odmiana ssp.cupaniana polecana przez 1/ 24/ i 33/.
T-2 Roślina łatwa w uprawie pod warunkiem zachowania zimą suchego podłoża i okrywy przed mrozem.

Wysokość 30-45 cm
Szerokość 40-60 (90) cm
Kwitnie VI ? VII
Kolor biały
Mrozoodporność USDA 7

Rośnie w zachodnim obszarze środziemnomorskim w górach Sycylii, Malty i górach Atlas.
Stanowisko słoneczne do umiarkowanie półcienistego ? wystawa południowa, wschodnia lub zachodnia, umiarkowanie wilgotne. Toleruje suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto ilasto próchnicza , umiarkowanie żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : piasek : torf odkwaszony 4 : 1 : 2 : 4 + drenaż
Odczyn pH 6,1 ? 7,8 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy
Wymagania
Nawozić nawozem dla roślin kwitnących. Przycinać przekwitłe kwiatostany oraz gdy skończy kwitnienie w VIII silnie przyciąć. Zimą sucho. Zimą okrywać ( kopczykować? Wg.RHS toleruje temperatury do ? 10 st C)
Rozmnażanie
Podział jesienia lub wiosną ? łatwo, sadzonkowanie w lecie. Siew bezpośrednio po zbiorze nasion odkryty lub kryty w III-IV.
Zastosowanie
Ozdobna roślina skalna, okrywowa do ogrodów skalnych i żwirowych, pojemnikach, sadzona w parkach.
Nadaje się na kwiat cięty.
Odmiany
ssp. cupaniana ** AGM 1993
Etymologia
"Anthemis" od greckiego słowa "anthemon" = kwiat. Nazwany tak z uwagi na to, że grecy tak nazywali wszystkie kwiaty podobne do rumianku. Nazwa gatunku ?punctata? = przerywana, oznaczona kropkami.

[Janusz100]

CZOSNEK JEDNOLIŚCIENNY
Allium unifolium





Cebulowa bylina bulwiasta, górska o pokroju wyprostowanym i ozdobnych kwiatostanach. Tworzy kępy.
Cebule ma jajowate 1-1,5 cm długości. Liście ma 2 ? 3 ? wbrew nazwie, lancetowate, wąskie . Liście są znacznie krótsze od łodyg kwiatostanowych. Łodygę ma wysoką, gładką. Kwiaty gwiazdkowate, różowe z żółtymi pręcikami, wielkości 1 ? 1,5 cm. Każdy płatek z paskiem pośrodku. Baldachy z 15 ? 25 sztuk kwiatów, do 4,5 cm szerokości, lużne w kształcie półkuli. Cebulki giną po kwitnieniu, ale pojawiają się nowe na końcach długich i grubych kłączy. Roślina długowieczna.

Ocena ** AGM 2002 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 33/
T-2 Łatwa w uprawie

Wysokość 15-25 cm
Szerokość 30-40 cm
Kwitnie VI ? VII
Kolor różowy ( biały, żółty, fioletowy )
USDA 5

Rośnie w górach, na wilgotnych łąkach, wzdłuż strumieni wśród lasów sosnowych i mieszanych do wysokości 1100 m.npm.
Występowanie USA stany południowo zachodnie ? Kalifornia Północna, Oregon.
Stanowisko słoneczne do półcienistego, umiarkowanie wilgotne, osłonięte od wiatru, ciepłe. Toleruje suszę.
Gleba normalna, przepuszczalna, gliniasto piaszczysto ilasta, żwirowo próchnicza, żyzna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż
Odczyn obojętny
Wymagania
Dzielić co 4 ? 5 lat. Cebule sadzić wiosna na głębokość dwa razy większą niż ich średnica. Zmniejszyć podlewanie gdy liście usychają. Przekwitłe kwiatostany usuwać. Zimą sucho. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie
Podział wiosną ? cebule przybyszowe. Siew wiosną do inspektu. Pod szkłem 2 sezony.
Zastosowanie
Ozdobna roślina skalna do ogrodów skalnych, na rabaty, do ogrodów naturalistycznych, w dużych grupach w większych ogrodach.
Kwiaty nadają się na kwiaty cięte i suszone.
Roślina jadalna, cebule i liście.
Odstrasza owady i mole.
Etymologia
Nazwa rodzaju jak przy A.caeruleum. Nazwa gatunku ?unifolium? jednoliścienny, mimo,że z cebuli wyrasta 2 ? 3 liście.

[Janusz100]

CZOSNEK ZWISŁY
Allium cernuum ?Hidcote? Syn.A.recurvatum





Cebulowa bylina górska o dekoracyjnych kwiatach. Tworzy małą kępkę.
Cebule ma jajowate, średnicy 1 - 2 cm, krótkie i cienkie, przypominające kłącza o długich korzeniach.
Z każdej cebuli wyrasta 4 ? 6 liści odziomkowych, trawiastych, płaskich, szarozielonych i jeden bezlistny pęd kwiatostanowy. Pęd kwiatostanowy jest sztywny przewieszający się nagle na wierzchołku. 1/ Na jego szczycie zebrane są zwisające, dzwonkowate kwiaty o wystających pręcikach. Kwiaty różowopurpurowe w ilości 25 ? 40 sztuk zebrane są w baldach średnicy 6 cm. Liście usychają pod koniec lata. Rośnie wolno. Samosiew. Łatwa do odróżnienia od innych gatunków czosnków, bo łodyga na wierzchołku zwiesza się w dół, i nie jest pusta w środku a. liście są węższe, trwałe.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 33/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 40-45 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie VI-VII
Kolor różowy, różowopurpurowy, biały
Mrozoodporność USDA 4 lub 3

Rośnie w górach w otwartych jasnych lasach, na suchych łąkach, skalistych zboczach na wysokości 600-3500 m.npm.
Występowanie Ameryka Północna od Kanady do Meksyku Północnego.
Stanowisko słoneczne do półcienistego ( wystawa południowa lub zachodnia ), suche do umiarkowanie wilgotnego (latem), osłonięte, ciepłe.
Gleba normalna, przepuszczalna, lekka, piaszczysto glinisto ilasta, próchniczo żwirowa, żyzna. Toleruje suchą i słabą, może być przeciętna ogrodowa.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 1 : 1 : 1 + drenaż
Odczyn pH 6,6-7,5 obojętny.
Wymagania
Co 2 ? 3 lata dzielić i przesadzać. Cebule sadzić wiosną na głębokość dwa razy większą niż ich średnica. W okresie suszy podlewać i nawozić nawozem wolnodziałajacym, potem dla roslin cebulowych. Kwiatostany przekwitłe ścinać. Zimą sucho.
Rozmnażanie
Podział ? cebule przybyszowe wiosną lub jesienią ? łatwo. Siew jesienią ? trudniej. Metoda siewu 2.
Zastosowanie
Bylina ozdobna do ogrodów skalnych, wrzosowiskowych, naturalistycznych, na rabaty bylinowe i do pojemników. Ładnie wygląda z niskimi okrywowymi np.rogownicą.
Cała roślina nadaje się do aromatyzowania żywności ? smak cebuli.
Roślina lecznicza do leczenia schorzeń układu oddechowego i na przeziębienia.
Kwiaty nadają się na kwiaty cięte a suszone owocostany są atrakcyjne do zimy.
Odmiany
?Hidcote? Kwiaty różowopurpurowe większe od typu, ciemniejsze i wcześniej kwitną.**AGM 1993
Etymologia
Nazwa rodzajowa jak przy A.caeruleum.
Nazwa gatunku?cernuum? oznacza ?z głową pochyloną w dół? z uwagi na zwieszony w dół wierzchołek łodygi.

[Janusz100]

DZWONEK BRZOZOLISTNY
Campanula betulifolia Syn.C.finitima, C.denticulata



Niska, wysokogórska bylina cebulowa o ozdobnych kwiatach. Tworzy gęste kępy i nawisy na kamieniach.
...?Są doskonałymi roślinami do ogrodów skalnych?...24/
Łodygi ma liczne, półleżące, cienkie, purpurowo nabiegłe, ulistnione, u góry rozgałęzione. Liście ciemnozielone, jajowate, błyszczące, ostro ząbkowane i ostro zakończone, podobne do liści brzozy często zabarwione na purpurowo. 1/ Pąki kwiatowe różowe. Kwiaty białe, przebarwione na jasnoróżowo, pięciopłatkowe. Płatki na brzegach owłosione. Kwiaty dzwonkowate, zwisające, długości 3 cm zebrane w baldachogrona po 2 -12 sztuk. Kwitnie kilka tygodni. Zimą część nadziemna usycha. Gatunek zmienny.

Ocena ** AGM 1993 Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 24/ 33/ 53/.
T- 2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 10-15 cm
Szerokość 20-40 cm
Kwitnie VI
Kolor biały (jasnoróżowo przebarwione)
USDA 6

Rośnie w szczelinach wulkanicznych i wapiennych skał na wysokości 250 ? 2285 m.npm.
Występowanie Północno wschodnia Turcja, Armenia, Iran. Endemit kaukazki.
Stanowisko umiarkowanie półcieniste - wystawa wschodnia lepiej północna 53/, umiarkowanie wilgotne, osłonięte od wiatru.
Gleba normalna, przepuszczalna, piaszczysto gliniasta, próchniczo żwirowa, umiarkowanie żyzna, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + dobry drenaż + Ca
Odczyn pH 5,6 ? 7,5 lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy. Tolerancyjny, ale w naturze występuje na glebach wapiennych.
Wymagania
Sadzić w pionowej szczelinie między kamieniami. Dzielić co 3 ? 4 lata. Uważać na ślimaki nagie. Oznaczyć miejsce sadzenia, bo część nadziemna usucha. Dobrze jest corocznie wysiewać nasiona na miejsca stałe, bo roślina ma tendencję do nieoczekiwanego zaniku. Zimą sucho. Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie
Podział wiosną lub jesienią. Sadzonkowanie młodych pędów VI-VII. Siew (stratyfikacja) lub jesienią na miejsca stałe.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, naturalistycznych, ogrodów szczelinowych, na murki i tarasy do koszy wiszących, pojemników.
Nadaje się na kwiaty cięte.
Etymologia
Nazwa "Campanulla" od łacińskiego "mały dzwon" z uwagi na dzwonkowaty kształt kwiatów.
Nazwa gatunku ?betulifolia? od ?betula?=brzoza i ?folium?=liść; z uwagi na podobieństwo liści rośliny do liści brzozy.

8/ 24/ i 53/ poleca do ogrodów skalnych gatunki
Campanula barbata Dzwonek brodaty Norwegia, Alpy, Sudety 10-40 cm VI-VII Kwiaty niebieskie
Campanula bellidifolia Dzwonek stokrotkolistny Kaukaz 10-15 cm VI-VII Kwiaty fioletowe
Campanula fennestrelata ssp. Istriaca Dzwonek okienkowy istryjski Chorwacja 5-10 cm V-VI Kwiaty niebieskie.

[Janusz100]

DZWONEK CHAMISSO
Campanula chamissionis Syn.C.dasyantha var.chamissionis




Niska bylina górska o ozdobnych kwiatach. Tworzy małą poduszkę...."Klejnot ogrodów skalnych"... 9/
Ma mocne, cylindryczne kłącze, na wierzchołku zgrubiałe z którego wyrastają podziemne rozłogi zakończone rozetą liści i krótką łodygą. Liście błyszczące, jasnozielone, łopatkowate, o drobno karbowanym brzegu, długoogonkowe. Liście łodygowe są naprzeciwległe, siedzące, lancetowate, Liście odziomkowe, odwrotnie jajowate, zaostrzone, drobno karbowane na długim ogonku, osadzone tak blisko siebie, że tworzą rozetę. Łodyga cienka, słabo ulistniona, nieco omszona z jednym kwiatem. Kwiaty dzwonkowate, niebieskie z zewnątrz z białym gardłem , wyprostowane, duże, długości 2 ? 3,5 cm. Kwiaty pięciopłatkowe, utrzymywane są w górę na sztywnych łodygach i zwracające się w kierunku słońca. Płatki z ciemnymi żyłkami w kolorze fioletowym. Kwitnie obficie, kilka tygodni. Gatunek zmienny.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 9/ 24/ 33/ 53/.( Bardziej dekoracyjna jest odmiana ?Superba? - polecana przez 33/.
T-2 Łatwa w uprawie

Wysokość 5-13 cm
Szerokość 15-20 cm
Kwitnie VI ? VII
Kolor niebieski (biały)
USDA 5

Rośnie w miejscach kamienistych i żwirowych na zboczach i wulkanicznych wydmach nadmorskich oraz górach na podłożu bezwapiennym.
Występowanie Wschodnia Syberia, Kamczatka, Sachalin, Japonia, Kuryle, Aleuty po Alaskę.
Stanowisko umiarkowanie półcieniste - wystawa wschodnia lub północna, stale umiarkowanie wilgotne, chłodne.
Gleba mineralna, przepuszczalna, piaszczysto gliniasto próchniczo żwirowa kamienista, umiarkowanie zasobna.
Odczyn pH obojętny
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny : grys :1 : 1 : 1 : 1 + drenaż
ziemia ogrodowa : ziemia liściowa : żwir drobny 2 : 1 : 2 + drenaż
Wymagania
Wokół rośliny należy ściółkować grysem kamiennym grubości ok. 3 cm. Podlewać regularnie. Zimą sucho.
Rozmnażanie
Podział ? odcinanie młodych ukorzenionych rozetek - łatwo. Sadzonkowanie VII ? VIII. Siew ( stratyfikacja 3 miesiące ) jesień ? łatwo.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, pojemników, koszy wiszących, pod drzewami. Ładnie wygląda z Ranunculus glacialis i Gentiana verna.
Odmiany
?Superba? Kwiaty i liście większe od typu, bardziej zwarty pokrój ** AGM 1993
?Alba? Kwiaty białe. Trudniejsza w uprawie.
Etymologia
Nazwa "Campanulla" od łacińskiego "mały dzwon" z uwagi na dzwonkowaty kształt kwiatów. Nazwa gatunku ?chamissionis? od nazwiska Adalberta von Chamisso ( 1781- 1838 ) niemieckiego przyrodnika i podróżnika, pochodzenia francuskiego.

[Janusz100]

KOKORYCZ
Corydalis malkensis Syn. C.caucasica var. alba ? błędna nazwa.



Górska bylina bulwiasta o ozdobnych kwiatach. Jedna z piękniejszych, wczesnowiosennych kokoryczy.
Pędy ma słabo rozgałęzione. Liście jasnozielone, trójkątne z zaokrąglonymi wcieciami, są 2 do 3 dzielne na wąskie segmenty. Kwiaty liczne ułożone na szczycie łodygi ponad liśćmi. Kwiaty rurkowate z zrośniętą, szeroką wargą, długości 2 cm zebrane w gęste grona po ok. 10 sztuk. Kwiaty początkowo zielonożółte potem śnieżnobiałe, zebrane są w lużne grona. Ostroga górnego płatka długa, wygięta ku górze. Kwitnie obficie około 3 tygodnie. Po kwitnieniu roślina znika. Roślina długowieczna ? kilkadziesiąt lat. Samosiew. Podobna do C.solida tylko mniejsza.

Ocena ** AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 15/ 33/.
T-2 Łatwa w uprawie.

Wysokość 10-15 cm
Szerokość 20-30 cm
Kwitnie III ? IV
Kolor kremowobiały
USDA 5

Rośnie w jasnych, wilgotnych lasach liściastych na wysokości od ok. 1200 m.npm.
Występowanie Północna część Kaukazu ? Rosja, Białoruś, Ukraina, Mołdawia, Krym, północny Iran.
Stanowisko półcieniste do słonecznego - wystawa wschodnia, stale wilgotne, chłodne.
Gleba organiczna, umiarkowanie żyzna, przepuszczalna, piaszczysto ilasta, próchniczo żwirowa, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir drobny 2 : 3 : 1 + drenaż
Odczyn pH 6,6 ? 7,8 obojętny, lekko zasadowy.
Wymagania Bulwy sadzić jesienia na głębokość 5 ? 7 cm. Oznaczyć miejsce sadzenia rośliny, bo jest widoczna tylko przez 3 miesiące i można uszkodzić bulwy. Ściółkować wokół rośliny korą lub kompostem liściowym. Podlewać gdy sucho. Zimą lekko okrywać ? ściółkować korą lub kompostem liściowym, ściółką z lasu liściastego.
Rozmnażanie Siew bezpośrednio po zbiorze nasion (stratyfikacja). Podział kęp ? latem.
Zastosowanie Ozdobna bylina skalna do ogrodów skalnych, ogrodów żwirowych, pod drzewa i krzewy oraz do pojemników. Ładnie wygląda np. z kokoryczką pełną, krokusami czy cebulicą syberyjską.
Etymologia
Nazwa "Corydalis" wywodzi się prawdopodobnie od greckich słów
"korydalle,korydalis"= skowronek lub "korydalos = kask, chełm . W obu przypadkach doszukując się ich podobieństwa do kształtu kwiatów.
Nazwa gatunku ?malkensis? od doliny rzeki Malka ? siedliska rośliny na Kaukazie.

RHS 33/ oceniła ponadto jako ozdobne i łatwe w uprawie gatunki
Corydalis schangini subsp. aini Kwiaty różowożółte ** AGM 2000
Corydalis triternata Kwiaty różowe ** AGM 2000
a 31/ i 53/ polecają
Corydalis lutea Kokorycz żółta Europa Południowa 10-30 cm V-VIII Kwiaty żółte. Polecana przez 3/.

[Janusz100]

SKALNICA GRONKOWAat
Saxifraga paniculata Syn. S.aizoon


Carniolica
"Lutea"
"Balcana"
"White Hills"

Niewielka, zimozielona bylina arktyczno - wysokogórska o pokroju poduszkowym i ozdobnych liściach. Tworzy niskie, gęste poduszki. Gatunek rozetkowy, srebrzysty z sekcji Euaizoonia....?Gatunek najbardziej rozpowszechniony i ogromnie zmienny - szereg odmian lokalnych od Kaukazu do Arktyki?...3/. Roślina rodzima. Rośnie na skałach, piargach, żwirkach murawach, w Tatrach od podnóży po pietro halne, ale także na Jurze Krakowsko Częstochowskiej.
Liście ma łopatkowate, grube i mięsiste, skórzaste, płaskie i sztywne, szarozielone. Liście mają końcówki ząbkowane na brzegach i inkrustowane wydzielanym przez pory węglanem wapnia. Liście odziomkowe zebrane są w rozetki, a łodygowe ustawione rzadko, naprzemianlegle na łodygach kwiatostanowych. Rozetki liściowe, duże, średnicy 1 ? 6 cm są zwarte i gęste, zamykają się przy nadmiernym cieple i suszy. Wyrastają z nich wyprostowane łodygi kwiatostanowe, w górnej części rozgałęzione, słabo ulistnione. Kwiaty drobne, średnicy 1 cm , białe, nakrapiane drobnymi czerwonymi plamkami, pięciopłatkowe, na długich szypułkach, zebrane w liczne, groniaste kwiatostany 26/, po 2-20 sztuk. Kwiatostany, wzniesione na szczycie łodygi, okazałe, lużne. Po przekwitnieniu rozetka z której wyrasta łodyga kwiatostanowa zamiera. Roślina rozrasta się przez naziemne rozłogi na końcu których tworzą się rozety potomne. Rośnie szybko. Roślina mrozoodporna. Kwitną rozety 3 ? 4 letnie.

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 2/ 25/ 31/53/. Zwłaszcza odmiany wymienione niżej, polecane przez 33/.
T-1 Bardzo łatwa w uprawie

Wysokość 15-25 cm
Szerokość 25 ? 30 cm
Kwitnie V ? VI (VII,VIII)
Kolor biały ( różowy, kremowy, żółty, czasem czerwono nakrapiane)
USDA 3

Rośnie w skalistych i kamienistych siedliskach, szczelinach skalnych, piargach, niskich murawach, klifach i na półkach skalnych o wystawie północnej, na podłożu wapiennym, na wysokości do 2900 m.npm.
Występowanie w górach środkowej i południowej Europy - Alpy, Pireneje, Karpaty, Sudety - i rejonach arktycznych Grenlandia, Islandia, Skandynawia , Ameryce Północnej ? na południe od Wielkich Jezior a także w Azji Zachodniej ? Iran, Turcja, Kaukaz. W Polsce występuje często w Tatrach, a także w Pieninach, na Babiej Górze i Podhalu. Rzadko w Bieszczadach i w Sudetach 4/, przeważnie na podłożu zasobnym w węglan wapnia 26/, ale i na granicie.
Stanowisko bardzo jasne, umiarkowanie słoneczne, ale w południe osłonięte ? wystawa wschodnia lub północna , stale umiarkowanie wilgotne, nad brzegami strumyków, osłonięte od wiatru, chłodne. ...?Toleruje suszę i długotrwałe ulewy? ...? Stanowisko: w pełni nasłonecznione, może być nagrzewające się?...4/ 45/ Wg. 53/ słoneczne - wystawa południowa lub zachodnia.
Gleba normalna, przepuszczalna kamienisto żwirowo gliniasta, uboga do umiarkowanie żyznej, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca
Odczyn pH 5,6 ? 8,0 obojętny, zasadowy. Lubi zasadowy. Tolerancyjna na odczyn. 9/
Wymagania Sadzić w szczelinach, między kamieniami. Ściółkować wokół rośliny żwirkiem wapiennym. Szkodzi jej nadmiar wilgoci i związków pokarmowych. Podlewać tak by podłoże było stale umiarkowanie wilgotne. Ścinać przekwitłe kwiatostany, wycinać przekwitłe rozety, ograniczać rozrost. Podlewanie i nawożenie w zasadzie niepotrzebne. Zimą sucho. Rośnie dobrze w wilgotnych glebach na nizinach.
Rozmnażanie Podział IV ? VI ? łatwo. Sadzonki rozetkowe IX ? X łatwo. Siew VI ? VII otrzymuje się mieszańce, rzadko gatunek (stratyfikacja). Wysiew nasion zbędny dla amatora ogrodnika.
Zastosowanie
Roślina ozdobna, okrywowa do ogrodów skalnych, ogrodów żwirowych, na murki i skarpy, rabaty, tarasy, kontenery, pojemniki, doniczki. Ładnie wygląda z innymi poduszkowymi jak np. macierzankami, armerią, żagwinem, dzwonkami itp. Kwiaty nadają się do cięcia. Roślina jadalna. Gatunek objęty ścisłą ochroną.
Odmiany Gatunek bardzo zmienny z licznymi odmianami botanicznymi.
?Lagraveana? Kwiaty białe z jasnożółtym środkiem ** AGM 2003
?Rosea? Kwiaty jasnoróżowe, rozety duże ** AGM 1993
?Venetia? Kwiaty białe, liście rozet skierowane ku górze, spodem fioletowe.** AGM 2003
Etymologia Nazwa?Saxifraga? jak przy S.x arendsii. Nazwa gatunku ? paniculata? z łaciny = szeroka wiecha z uwagi na kwiatostan.

[Janusz100]

GORYCZKA PRZEDZIWNA
Gentiana paradoxa Syn. G.osobliwa, G.rhodocalyx.



Górska bylina z ozdobnymi kwiatami i liśćmi. Tworzy zwarte, niepozorne kępki.
Łodygi ma cienkie, proste, silnie rozgałęzione, gęsto ulistnione. Pędy podkładające lub wzniesione wyrastają z jednej rozety liściowej i rozkładają się promieniście. . Liście wąskie, lancetowate, ostro zakończone, bladozielone, kropkowane, liczne, zebrane po 4 - 5 w okółkach. Kwiaty pojedyncze, duże, 4 - 5 cm długości, trąbkowate, jasnoniebieskie z zewnątrz prawie brązowozielone, wewnątrz pokryte ciemnofioletowymi i białymi plamkami, w gardzieli żółtawe, orzęsione delikatnie na brzegach i głęboko wewnątrz rurki. Kwiaty pojedyncze lub po 2 ? 3 sztuk na szczytach pędów. Kwitnie obficie.

Ocena ** AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 1/ 9/ 15/ 24/ 33/ 53/.
T-2 Łatwa w uprawie. Preferuje chłodniejsze regiony kraju.

Wysokość 15-25 (40)cm
Szerokość 20-40 cm
Kwitnie VIII ? IX
Kolor jasnoniebieski
USDA 6 (5)

Rośnie w skalnych szczelinach, w wilgoci i cieniu.
Występowanie Zachodni Kaukaz, Zakaukazie na wysokości 500 ? 2400 m.npm. Endemit kaukaski.
Stanowisko półcieniste lub umiarkowanie słoneczne ? w południe osłonięte, stale umiarkowanie wilgotne, chłodne.
Gleba normalna, przepuszczalna, gliniasto żwirowo próchniczo liściowo torfowa, żyzna, lekko kwaśna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir 1 : 1 : 1 + drenaż
Do cięższej gleby można domieszać żwir i torf kwaśny.
Odczyn pH 5,6 ? 6,5 lekko kwaśny. Wg. 11/ stanowisko bezwapienne. Wg.24/ na wapieniach
Wymagania
Preferuje chłodniejsze regiony. Dzielić co 3 lata, wczesną wiosną i przesadzać na nowe miejsca. Ściółkować wokół rośliny żwirkiem.
Nie wymaga okrycia na zimę.
Zastosowanie
Ozdobna roślina do częściowo zacienionych, wilgotnych ogrodów skalnych, na skraju drzew, do doniczek i pojemników. Ładnie wygląda z żurawkami.
Nadaje się na kwiaty cięte.
Rozmnażanie
Podział wiosną. Sadzonkowanie ? sadzonki pędowe ukorzeniane w piasku - wiosną. Siew jesienią, bezpośrednio po zbiorze nasion lub wiosna po 2 miesięcznej stratyfikacji. Krzyżuje się z innymi goryczkami.11/
Odmiany
?Blue Herald? Mieszaniec z G.septemfida ? ma szersze liście od typu
Etymologia
Nazwa ?Gentiana? jak przy G.acaulis.
Nazwa gatunku ?paradoxa? z łac. paradoxum = niewiarygodny, przedziwny, osobliwy.

Z innych gatunków 15/ 24/ i 53/ polecają:
Gentiana cruciata Goryczka krzyżowa Europa Środkowa, Polska,Turcja 20-40 cm VI-VIII Kwiaty błękitne.
Gentiana scabra Goryczka szorstka Północno Zachodnie Chiny 15-30 cm VI-IX Kwiaty niebieskie.
Gentiana verna Goryczka wiosenna Europa, Tatry, Pieniny, Turcja Kaukaz 5-8 cm IV-VI Kwiaty niebieskie. Odmiana "Angulosa" ? ma większe kwiaty. 1/polecana przez 33/.

[Janusz100]

SKALNICA OBRZEŻONA
Saxifraga marginata Syn. S.coriophylla, S.boryi, S. carphatica


....purpurea

Wysokogórska, zimozielona bylina poduszkowa o ozdobnych liściach i kwiatach z sekcji skalnic poduszkowych Kabschia.
Liście szarozielone lub zielone, łopatkowate, podługowate z krótkim ostrzem na szczycie, sztywne, orzęsione u nasady, mniej lub bardziej inkrustowane wapnem na obrzeżach liści. Liście zebrane w kuliste rozety do 2,5 cm średnicy, otwarte. Pędy kwiatostanowe wyprostowane, ulistnione, omszone, wysokości
10 cm. Kwiaty białe lub bladoróżowe, szeroko otwarte, średnicy 1,5 - 2 cm. Płatki długie. Kwiaty zebrane w baldachokształtną 2 ? 9 kwiatową wierzchotkę. Kwitnie 1 miesiąc. Rośnie wolno zwłaszcza uprawiany na nizinach i słabokwitnie. Gatunek bardzo zmienny.

Ocena ** AGM Bardzo dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 8/ 25/ 33/ zwłaszcza odmiana ?Balkan?
T-2 Łatwa w uprawie. Odmiany trudniejsze.

Wysokość 5-15 cm
Szerokość 30-40 cm
Kwitnie V ? VI
Kolor biały (jasnoróżowy)
USDA 5

Rośnie na skałach w szczelinach skalnych i na zboczach na murawach na podłożu wapiennym, na wysokości 1000 ? 2300 m.npm.
Występowanie Karpaty Południowe ? Bułgaria, Apeniny ? Włochy Środkowe i Południowe, Bałkany ? Albania, Grecja, b. Jugosławia.
Stanowisko jasne, w południe zacienione ? wystawa wschodnia, północno wschodnia, umiarkowanie wilgotne latem, suchsze po kwitnieniu, osłonięte , chłodne. Znosi stanowisko umiarkowanie słoneczne.
Gleba normalna, przepuszczalna, normalna, gliniasto próchniczo żwirowa, uboga, wapienna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1 + drenaż + Ca
Odczyn pH 6,1 ? 8,5 lekko kwaśny, obojętny, zasadowy. Lubi zasadowy ? roślina wapniolubna.
Wymagania  Ściółkować żwirkiem wapiennym. Podlewać latem, gdy sucho. Zaleca się ogławiać po kwitnieniu. Zimą sucho (daszek ). Zimą lekko okrywać.
Rozmnażanie Podział ? oddzielanie rozet zimą ? łatwo. Sadzonkowanie póżnym latem. Siew jesienią, trudny, długotrwały (stratyfikacja).
Zastosowanie
Ozdobna roślina skalna, okrywowa do ogrodów skalnych, w szczeliny skalne, do ogrodów naturalistycznych, na rabaty, do pojemników. Ładnie wygląda w towarzystwie delikatnych roślin skalnych. W tufie tworzy bardzo ładne poduszki.
Odmiany
Gatunek zmienny, ma bardzo dużo odmian botanicznych.
var. marginata Apeniny, Włochy, Abruzzi 1000-2200 m.npm ? typ
var. boryi Peloponez Grecja ? Rozety ma większe od typu a łodygi kwiatostanowe krótsze. Kwiatów wiele, ale mniejsze od typu i stojące blisko siebie.
var. rocheliana Bułgaria, Rumunia, Grecja ?Rozety większe i bardziej wyrażne niż u typu z liści o wygiętych końcach, krótsze łodygi i mniejsze kwiaty. Rośnie wolniej od typu.
?Balkan? z Starej Planiny w Bułgarii. Kwitnie lepiej od typu. Popularna skalnica. ** AGM
var. cariophylla z Albanii ? Najbardziej popularna odmiana . Liście ułożone dachówkowato, rozetki kolumnowe, bardziej zwarte od typu. Łatwiejsza od typu do uprawy w ogrodach na nizinach lepiej rośnie i kwitnie.
Etymologia
Nazwa rodzaju jak przy S. x arendsii. Nazwa gatunku ?marginata? z łac. margo = brzeg, pobocze; obrzeżone liście.

[Janusz100]

SKALNICA ANGIELSKA
Saxifraga x anglica Cranbourne Syn. S.Seypaliana, S.Serpellana




............................................... Cranbourne................................................................ Grace Farewell

Zimozielona roślina skalna o pokroju poduszkowym i dekoracyjnych liściach oraz kwiatach.
Liście ma szarozielone lub ciemnozielone w zależności od ilości wydzielanego weglanu wapnia ( inkrustacji ). Liście zebrane są w rozetki, a te z kolei tworzą kopulaste lub płaskie poduszki. Kwiaty ma duże, średnicy 6 mm, pojedyncze, bladoróżowe. Kwiaty usytuowane są na krótkich, długości 5 cm szypułkach, tuż ponad liśćmi. Mieszaniec gatunków poduszkowych sekcji Kabschia i Engleria.

Wysokość 2,5 ? 5 cm
Szerokość 10-20 cm
Kwitnie IV
Kolor jasnoróżowy ( ciemnokarminowy, ciemnofioletowy)
USDA 6

Ocena * Dekoracyjna roślina skalna. Polecana przez 15/ 25/. Najcenniejsza jest odmiana ?Cranbourne? polecana przez 33/.
T- 2 Łatwa w uprawie pod warunkiem właściwego stanowiska i przepuszczalnego podłoża.

Mieszaniec S.aretioides, S.lilacina i S.media. Wg. 4/ Mieszaniec różnych gatunków z sekcji Dactyloides S.rosacea, S.hypnoides, S.moshata, S. decipiens, S. caespitosa . Pierwszym ich hodowcą był Georg Arends(1863-1952) niemiecki hodowca i ogrodnik. Odmiany o podobnym pochodzeniu, otrzymane przez hodowców angielskich nazywane są w literaturze jako S. x anglica.
Stanowisko umiarkowanie słoneczne w południe ocienione, wystawa wschodnia lub północno wschodnia, umiarkowanie wilgotne w okresie wegetacji, osłonięte od wiatru, chłodne.
Gleba normalna, przepuszczalna, gliniasto piaszczysto żwirowa, umiarkowanie zasobna.
Podłoże
ziemia darniowa : ziemia liściowa : żwir wapienny 1 : 1 : 1+ drenaż + Ca
Odczyn pH 7 ? 8,5 obojętny, zasadowy.
Wymagania Co kilka lat dzielić i przesadzać. Ściółkować wokół rośliny żwirem wapiennym. Podlewać umiarkowanie od wiosny do jesieni, gdy susza, ale nie zalewać. Nie wymaga nawożenia. Jesienią i zimą sucho (daszek). Zimą dobrze okrywać lub przechowywać w zimnym pomieszczeniu, gdy posadzona jest w pojemniku.
Rozmnażanie
Podział kęp rozet zimą. Sadzonkowanie póżnym latem po kwitnieniu. Siew jesienią lub wczesną wiosną po stratyfikacji. Siew powoduje powstawanie krzyżówek skalnic.
Zastosowanie
Ozdobna roślina do ogrodów skalnych, ogrodów tufowych, zimnych szklarni, pojemników i doniczek.
Odmiany Posiada liczne odmiany uprawne
?Cranbourne? Kwiaty jasnoróżowe . Wg. Malcolma McGregor jedna z najpiękniejszych
i najłatwiejszych w uprawie odmian Skalnic angielskich.
?Myra? Liście niebieskozielone. Kwiaty różowoczerwone. Rozety płaskie.
?Winifred? Liście ciemnozielone. Kwiaty ciemnokarminowe.
?Grace Farewell? Kwiaty koloru czerwonego wina.
?Prichard Glorius? Kwiaty rubinowoczerwone.
?Pearl Rose? Kwiaty lilioworóżowe.
Etymologia
Nazwa "Saxifraga" pochodzi od łacińskich słów "saxum" = kamień i "frango" = złamać
i wskazuje na zastosowanie do leczenia kamieni nerkowych. Wg. innej interpretacji pochodzi od "saxum"= ,kamień i "frago" = przerwa z uwagi na to, że rośnie na skałach w szczelinach skalnych. Nazwa gatunku ?anglica? = angielska; bo to mieszaniec otrzymany przez hodowców angielskich.